Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP), kamu ihalelerinde şeffaflığı, hızı ve rekabeti artırmak amacıyla hayata geçirilmiş devrim niteliğinde bir sistemdir. Ancak, her teknolojik altyapı gibi EKAP da zaman zaman teknik sorunlar yaşayabilmektedir. Bu gibi durumlarda, sistemdeki bir aksaklık nedeniyle isteklilerin hak kaybına uğramaması, adaletin ve hukuka güven ilkesinin bir gereğidir. Özellikle iş ortaklığı olarak verilen tekliflerde, tüm ortakların e-imza atma zorunluluğu, sistemin anlık olarak sorunsuz çalışmasını daha da kritik hale getirmektedir. İhale süreçlerinde karşılaşılan bu tür teknik ve hukuki problemler, Yaka Danışmanlık gibi konunun uzmanı firmalardan destek almayı önemli kılmaktadır. Kamu İhale Kurulunun 30.07.2025 tarihli ve 2025/UY.I-1628 sayılı kararı, EKAP kaynaklı teknik sorunlarda sorumluluğun kime ait olacağına dair önemli bir içtihat oluşturmaktadır.

Olayın Gelişimi: Sistem Hatası ve İdarenin Değerlendirmesi

Karara konu olan bir jandarma hizmet binası yapım ihalesine, başvuru sahibi firma bir iş ortaklığı olarak e-teklif sunmuştur. Mevzuat gereği, iş ortaklıklarında e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Ancak, teklif verme sürecinde EKAP'ta yaşanan teknik bir sorun nedeniyle, iş ortaklığının özel ortağına ait imza yetkilileri listesi sistemde görüntülenememiş ve bu nedenle özel ortak e-imza işlemini tamamlayamamıştır. Sistem, teklifin bu eksik haliyle gönderilmesine izin vermiştir.

İhale komisyonu, teklifleri değerlendirirken, "teklif mektubunun ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanmadığı" gerekçesiyle iş ortaklığının teklifini, mevzuatın şekil şartına uymadığı için değerlendirme dışı bırakmıştır. Bu durum üzerine istekli, sorunun kendisinden değil, EKAP'taki teknik bir aksaklıktan kaynaklandığını belirterek Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuştur.

Kurulun Değerlendirmesi: Kusur İsteklide Değilse Hak Kaybı Yaşanmaz

Kamu İhale Kurulu, konuyu esastan incelemek üzere Elektronik İhale Dairesi Başkanlığı'ndan teknik bilgi talep etmiştir. Gelen cevabi yazıda, ihale tarihinde EKAP'ta gerçekten de bir teknik sorun yaşandığı, bu sorun nedeniyle iş ortaklığı adına teklifi imzalamakla yetkili kişilerin tam listesinin kullanıcıların ekranında çıkmadığı ve bu sebeple tekliflerin tüm ortaklarca imzalanamadan gönderilebildiği teyit edilmiştir.

Bu teknik tespit üzerine Kurul, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği'nin ilgili hükümlerini ve hukukun genel ilkelerini dikkate alarak önemli bir değerlendirme yapmıştır. Kurul'a göre:

  1. Kusur İlkesi: Ortaya çıkan durumda istekliye atfedilebilecek herhangi bir kusur veya ihmal bulunmamaktadır. İstekli, imza işlemini tamamlamak istemiş ancak sistemin teknik hatası buna engel olmuştur.
  2. Hak Kaybının Önlenmesi: Yönetmelik, teknik sorunlar nedeniyle işlem yapılamaması halinde, hak kayıplarının önlenmesi amacıyla gerekli tedbirleri alma yetkisini Kurum'a vermektedir. Bu somut olay, tam da bu yetkinin kullanılmasını gerektiren bir durumdur.
  3. İdarenin Sorumluluğu: İdare, teklifi değerlendirme dışı bırakırken sadece şekli bir eksikliğe odaklanmış, bu eksikliğin altında yatan nedeni araştırmamıştır. Oysa ki, idarenin bu tür durumlarda daha titiz davranması ve olası sistem hatalarını göz önünde bulundurması beklenir.

Bu gerekçelerle Kurul, başvuru sahibi iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin hukuka aykırı olduğuna karar vermiştir. Aynı kararda, aynı ihalede benzer bir nedenle elenen başka bir iş ortaklığının teklifinin de değerlendirmeye alınması gerektiği re'sen tespit edilmiştir.

Analizin Sonucu ve Taraflar İçin Çıkarımlar

Bu karar, elektronik ihale süreçlerinde sistem kaynaklı hataların sonuçlarına ilişkin temel bir prensibi ortaya koymaktadır: Kusuru olmayan istekli, sistemin hatası nedeniyle cezalandırılamaz.

  • İdareler Açısından: İdareler, özellikle e-imza eksikliği gibi kritik şekil şartlarına dayalı eleme kararları verirken ihtiyatlı olmalıdır. Bir eksiklik tespit edildiğinde, bunun kullanıcı hatasından mı yoksa sistemsel bir sorundan mı kaynaklandığı konusunda şüpheye düşerlerse, durumu teyit etmek için gerekli adımları atmalıdırlar. Peşin hükümle verilen bir eleme kararı, bu örnekte olduğu gibi Kurul tarafından iptal edilebilir.
  • İstekliler Açısından: Elektronik ortamda teklif verirken karşılaştıkları herhangi bir teknik sorunu (ekran görüntüsü, hata kodu vb. ile) mutlaka kayıt altına almalıdırlar. Bir hak kaybı yaşadıklarında, bu kayıtlar iddialarını ispatlamada önemli bir delil teşkil edecektir. Bu karar, EKAP kaynaklı bir mağduriyet yaşayan isteklilerin haklarını aramaları durumunda olumlu sonuç alabileceklerini göstermektedir.

Sonuç olarak Kurul, EKAP'taki teknik arıza nedeniyle oluşan imza eksikliğinden dolayı isteklilerin sorumlu tutulamayacağına hükmederek, ilgili iş ortaklıklarının tekliflerinin yeniden değerlendirmeye alınması yönünde düzeltici işlem belirlenmesine oybirliğiyle karar vermiştir.