Kamu ihalelerinde şeffaflık ve öngörülebilirlik, sağlıklı bir rekabet ortamının temel taşlarıdır. İdarelerin ihale sürecinde yaptıkları değişikliklerin, tüm potansiyel istekliler için eşit şartları koruyacak şekilde yönetilmesi gerekir. Özellikle ihale ilanı ile duyurulan ve isteklilerin teklif stratejilerini doğrudan etkileyen puanlama kriterleri gibi kritik unsurlarda yapılan değişiklikler, hassasiyetle ele alınmalıdır. İhale süreçlerinde karşılaşılan bu tür karmaşık hukuki sorunlar karşısında Yaka Danışmanlık, idareler ve istekliler için ihale, sözleşme ve hakediş konularında yol gösterici danışmanlık hizmetleri sunmaktadır. Kamu İhale Kurulunun 16.07.2025 tarihli ve 2025/UY.I-1530 sayılı kararı, zeyilname ile yapılan değişikliklerin sınırlarını ve hangi durumlarda yeniden ilan gerektirdiğini netleştirmesi açısından aydınlatıcıdır.

Zeyilname ile Değişen Puanlama Kriterleri ve Başvuru Sahibinin İddiası

Bir belediye tarafından gerçekleştirilen park yapım işi ihalesinde, idare ihale dokümanında zeyilname ile bir dizi değişiklik yapmıştır. Bu değişiklikler arasında işin miktarının güncellenmesi ve buna bağlı olarak fiyat dışı unsur puanlama kriterlerinin yeniden düzenlenmesi de yer almaktadır. Başvuru sahibi, ilanda yayımlanan puanlama kriterlerinin, ilan süresi geçtikten sonra zeyilname ile değiştirilmesinin eşit muamele ve şeffaflık ilkelerine aykırı olduğunu, bu tür esaslı bir değişikliğin ihalenin yeniden ilan edilmesini gerektirdiğini, aksi takdirde ihalenin iptal edilmesi gerektiğini savunmuştur.

Kurulun Değerlendirmesi: Değişikliğin Niteliği ve İhaleye Etkisi

Kamu İhale Kurulu, zeyilname ile yapılan değişikliklerin niteliğini ve ihaleye katılım üzerindeki potansiyel etkisini merkeze alan bir değerlendirme yapmıştır. Kurul, öncelikle ilgili mevzuat hükümlerini hatırlatmıştır: İhale dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Ancak maddi veya teknik hatalar gibi zorunlu hallerde zeyilname ile değişiklik yapılabilir. Eğer bu değişiklikler ilanda da yer alan hususları etkiliyorsa, Kanun'un 26. maddesi uyarınca bir "düzeltme ilanı" yapılması zorunludur.

Bu çerçevede Kurul, somut olayı incelemiştir. Yapılan değişikliğin, fiyat dışı unsur puanlama kriterlerinin temel mantığını veya yöntemini değiştirmediğini tespit etmiştir. Değişiklik, ihale konusu işin miktarındaki (iş kalemlerindeki) değişikliklerden kaynaklanmış ve puanlamada kullanılan asgari ve azami oranlar bu miktar değişiklikleriyle orantılı olarak güncellenmiştir. Yani, puanlamanın "isteklinin teklifi ile yaklaşık maliyet yapısının birbiri ile uyumu" şeklindeki ana prensibinde bir değişiklik olmamıştır.

Kurul, bu durumun isteklilerin ihaleye katılımını veya yeterlik kriterlerini (örneğin, iş deneyim belgesi veya ciro şartları gibi) etkileyen bir nitelik taşımadığına kanaat getirmiştir. Değişiklik, dokümanı indiren tüm isteklilere bildirilmiş ve herkesin yeni duruma göre teklif hazırlaması için eşit bir zemin oluşturulmuştur. Bu nedenle, yapılan değişikliğin ihalenin yeniden ilanını gerektirecek esaslı bir değişiklik olmadığına ve düzeltme ilanı yayımlanmamasının mevzuata aykırılık teşkil etmediğine karar vermiştir.

Analizin Sonucu ve Taraflar İçin Çıkarımlar

Bu karar, zeyilname ile yapılabilecek değişikliklerin kapsamını ve sınırlarını net bir şekilde ortaya koymaktadır. Her değişiklik, ihalenin yeniden ilanını gerektirmez. Önemli olan, değişikliğin rekabeti daraltıcı, belirli bir istekliye avantaj sağlayıcı veya ihaleye katılım koşullarını temelden değiştirici bir nitelik taşıyıp taşımadığıdır.

İdareler için çıkarım, zeyilname düzenlerken yapılacak değişikliğin etkisini dikkatle analiz etmeleri gerektiğidir. Eğer değişiklik, yeterlik kriterleri, ihalenin usulü veya katılımı doğrudan etkileyen temel unsurlarla ilgiliyse, risk almamak adına düzeltme ilanı yoluna gitmek en güvenli yöntemdir. Ancak bu kararda olduğu gibi, işin miktarındaki bir güncellemeye bağlı olarak puanlama oranlarının matematiksel olarak ayarlanması gibi tali nitelikteki değişiklikler için zeyilname yeterli görülmektedir.

İstekliler açısından ise, bir zeyilname ile yapılan her değişikliğin ihalenin iptali için yeterli bir gerekçe olmayacağını bilmek önemlidir. Bir itirazda bulunurken, yapılan değişikliğin sadece usulü bir farklılık olmanın ötesinde, rekabeti nasıl engellediğini veya eşit muamele ilkesini nasıl ihlal ettiğini somut olarak ortaya koymak gerekmektedir. Aksi takdirde, Kurul tarafından değişikliğin esasa etkili olmadığına karar verilmesi muhtemeldir.