Şartnamede Boş Bırakılan Katsayılar Kamu Zararı mı? Temyiz Kurulu "Doküman Bütündür" Dedi

Fiyat farkı katsayılarının (a1, a2, b1 vb.) idari şartname ve sözleşme tasarısında açıkça belirtilmesi, Fiyat Farkı Esasları'nın emredici bir hükmüdür. Ancak idarelerin bu katsayıları şartnamedeki ilgili madde yerine "ihale dokümanı" içindeki başka bir liste veya eke koyması, denetimlerde usul tartışmalarına yol açmaktadır. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, ihale dokümanlarının bir bütün olarak nasıl değerlendirilmesi gerektiğini ve şekil eksikliklerinin esasa etkisini analiz etmenizi sağlar. Sayıştay Temyiz Kurulu'nun 10.03.2009 tarihli ve 30690 tutanak sayılı kararı, bu konudaki önemli bir usulî detayı aydınlatmaktadır.

Kararın İlgili Kısmı

"Her ne kadar, idari şartnamenin 48. maddesi ile tip sözleşmenin 15. maddesi dipnotlarına göre a1, a2, b1, b2, c ve d katsayılarından gerekli olanların idari şartname ile tip sözleşmenin bu maddelerine eklenmemiş olsa da, ihale dokümanları içinde söz konusu sabit katsayıları kapsayan "hizmet alımları fiyat farkı listesi" bulunmaktadır."

Olayın Arka Planı: "Katsayılar Tespit Edilmemiş" İddiası

Bir idarenin yürüttüğü muhtelif (7 adet) ağaçlandırma ve arazi hazırlığı işlerinde, Sayıştay Dairesi, idari şartname ve sözleşme metinlerinde fiyat farkı katsayıları için ayrılan yerlerin boş bırakıldığını tespit etmiştir. Daire, "ihaleden önce katsayılar tespit edilmediği halde sonradan tespit edilmiş gibi" fiyat farkı ödendiği gerekçesiyle tüm işler için ayrı ayrı tazmin hükmü vermiştir.

Savunma ve Temyiz Kurulu'nun İncelemesi: Şekil Değil, Esas Önemli

Sorumlu dilekçi, Daire'nin tespitinin aksine, katsayıların "ihale dokümanları içinde" tespit edilerek konulduğunu savunmuştur. Sayıştay Temyiz Kurulu, dosyayı incelediğinde sorumluların savunmasını doğrulamıştır:

  1. İdari şartname ve sözleşmede "Fiyat farkı verilecektir" hükmü yer almaktadır.
  2. İlgili Fiyat Farkı Kararnamesi, dokümana eklenmiştir.
  3. Katsayıların yazılması gereken şartname ve sözleşme metnindeki yerler gerçekten de boştur.
  4. Ancak, ihale dokümanlarının bir parçası olarak "hizmet alımları fiyat farkı listesi" adıyla ayrı bir belgenin bulunduğu ve bu listede katsayıların ihaleden önce belirlendiği görülmüştür.
  5. Bu listenin, her hakediş ödeme belgesine de eklendiği tespit edilmiştir.

Temyiz Kurulu, katsayıların idari şartname metnine derç edilmemiş olmasını bir "şekil eksikliği" olarak görmüş; esas olanın, katsayıların "ihaleden önce" belirlenmesi ve "ihale dokümanı içinde" (sözleşme eki olarak) yer alması olduğuna karar vermiştir. Bu şartlar sağlandığı için Daire'nin "katsayılar tespit edilmedi" gerekçesiyle verdiği tüm tazmin hükümlerinin kaldırılmasına karar verilmiştir.

Analizin Sonucu

  • İhale dokümanı bir bütündür. İdari şartname, teknik şartname, sözleşme tasarısı ve ekleri birlikte değerlendirilir.
  • Fiyat farkı katsayılarının, idari şartname veya sözleşme metni yerine, "ihale dokümanı içinde" yer alan ayrı bir ek (liste, cetvel vb.) olarak düzenlenmesi, katsayıların geçersiz olduğu anlamına gelmez.
  • Kritik olan, bu katsayıların ihaleden önce belirlenmiş ve dokümanın bir parçası olarak isteklilere verilmiş olmasıdır.