Pazarlık Usulü İhaleyi Şikâyet Etmek İçin Yeterlik Şart mı?

Kamu İhale Kanunu'nun 21/b maddesi kapsamında yapılan pazarlık usulü ihaleler, davet edilmeyen firmalar tarafından sıklıkla dava konusu edilmektedir. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak kritik önem taşır. Ancak Danıştay 13. Dairesi'nin 2025/1346 sayılı kararı, bu tür davalarda "ehliyet" şartını oldukça sıkı bir kritere bağlamıştır.

Kararın İlgili Kısmı

"...dava konusu ihalenin 4734 sayılı Kanun'un 19. maddesi uyarınca açık ihale usulüyle yapılması halinde de mevzuat uyarınca ihaleye katılım şartlarını taşımayan kişilerin, dava konusu ihaleyle aralarında meşru, kişisel ve güncel bir menfaat alakası bulunmadığı kabul edilmektedir."

Yol Yapım İhalesinde Ehliyet Tartışması

Karayolları tarafından 21/b usulüyle yapılan bir yol yapım ihalesine davet edilmeyen bir firma, ihalenin açık ihale usulüyle yapılması gerektiğini savunarak iptal davası açmıştır. Davacı firma, dava dilekçesine bir inşaat mühendisi diploması ve eski tarihli bir iş bitirme belgesi ekleyerek yeterliliğini kanıtlamaya çalışmıştır.

Mahkemenin "Katılım Koşulu" Tespiti

İdare Mahkemesi, davacının sunduğu iş deneyim belgesinin ihale konusu işin benzer iş grubuna girmediğini tespit etmiştir. Mahkeme, "davacı ihaleye davet edilse bile katılım koşullarını sağlayamayacağı için, ihalenin iptalinde meşru bir menfaati yoktur" gerekçesiyle davayı ehliyet yönünden reddetmiştir.

Danıştay'ın "Varsayımsal Açık İhale" Testi

Danıştay, davacının ehliyetini test etmek için şu soruyu sormuştur: "Eğer bu ihale, davacının istediği gibi açık ihale usulüyle yapılsaydı, davacı bu ihaleye girebilir miydi?" Dosya incelemesinde, davacının sunduğu diplomanın şirket ortağına ait olmadığı ve iş bitirme belgesinin yetersiz olduğu görülmüştür. Danıştay, açık ihale koşullarında dahi ihaleye giremeyecek bir firmanın, pazarlık usulü ihaleyi iptal ettirmesinde "güncel ve meşru bir menfaati" bulunmadığına karar vererek yerel mahkemenin ret kararını onamıştır.

Analizin Sonucu

  • Menfaat Bağının Sınırı: Bir ihaleye dava açabilmek için, o ihaleye katılabilecek niteliklere (iş deneyimi vb.) sahip olmak ön koşuldur.
  • Pazarlık Usulü Davaları: 21/b ihalelerine dava açarken, sadece usul hatasını iddia etmek yetmez; firmanın o işi yapabilecek yeterlikte olduğunu da belgelemesi gerekir.
  • Belge Kontrolü: Dava açmadan önce iş deneyim belgelerinin ve diplomaların mevzuata uygunluğunun (ortaklık oranları, süreler) dikkatle kontrol edilmesi şarttır.