KİK'ten Net Kriter: Ortağın İş Deneyim Belgesini Kullanmak İçin Sadece "%50 Hisse" Yetmiyor!

Kamu ihalelerinde tüzel kişi isteklilerin, kendi yeterliklerini sağlamak için ortaklarına ait iş deneyim belgelerini kullanmaları mümkündür. Ancak bu kullanım, 4734 sayılı Kanun ve ilgili yönetmeliklerde çok sıkı iki temel şarta bağlanmıştır: 1) Yarıdan fazla hisse ve 2) Temsil ve yönetime yetkili olma. Kamu İhale Kurulu'nun 19.02.2025 tarihli ve 2025/UH.I-593 sayılı kararı, bu iki şartın "son bir yıldır kesintisiz" olarak sağlanması gerektiğini ve özellikle "temsil ve yönetime yetki" şartının ticaret sicil kayıtları ile net bir şekilde ispatlanamaması halinde, sunulan iş deneyim belgesinin geçersiz sayılacağına hükmetmiştir. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, ortaklık yapınızın ihale yeterliklerine etkisini doğru analiz etmenizi sağlar.

Kararın İlgili Kısmı

"…tüzel kişi istekliler tarafından ortağına ait iş deneyimini gösterir belgenin kullanılabilmesine ilişkin şartlardan biri olan "söz konusu ortağın, ortaklık tespit belgesinin düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır tüzel kişiliği Kanun'a göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olması gerektiği" şeklindeki şartın sağlanmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır."

Olayın Arka Planı: Ortağın İş Deneyim Belgesi ile İhaleye Katılım

Bir belediye, "Yatalak Hastalara Yönelik Evde Refakat Hizmeti Alımı" ihalesi düzenledi. İhalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen "Firma A" (Aly Kurumsal Hiz.), ihaleye katılırken kendisine ait bir iş deneyim belgesi sunmadı. Bunun yerine, kendi ortağı olan "Firma B"ye (Arphis Sos. Hiz.) ait iş deneyim belgesini kullandı.

Bu kullanımı meşrulaştırmak için Firma A, teklif dosyasına İdari Şartname'nin 7.1(ğ) maddesi uyarınca bir "Ortaklık Tespit Belgesi" ekledi. Bu belge, bir SMMM tarafından düzenlenmişti ve Firma B'nin, Firma A'nın %99 hissesine sahip olduğunu ve "son bir yıldır kesintisiz olarak 4734 sayılı Kanun kapsamında temsile ve yönetime yetkili ortağı" olduğunu beyan ediyordu.

İhalede üçüncü sırada kalan başvuru sahibi (Kartal Anadolu Huzurevi), Firma A'nın bu belge kullanımının usulsüz olduğunu iddia ederek KİK'e başvurdu.

KİK'in Değerlendirmesi: Ticaret Sicili Kayıtları Beyanı Yalanladı

KİK, şikayet üzerine Firma A'nın ticaret sicil kayıtlarını inceledi. Ulaştığı sonuçlar, SMMM tarafından düzenlenen Ortaklık Tespit Belgesi'ndeki beyan ile çelişti:

  1. Hisse Şartı (Sağlanıyor): Kayıtlara göre Firma B, gerçekten de Firma A'nın %99 hissesine sahipti. İlk şart olan "yarıdan fazla hisse" sağlanıyordu.
  2. Temsil ve Yönetim Şartı (Sağlanmıyor): Ancak, Firma A'nın ticaret sicil kayıtlarında, şirketi "Münferiden Temsile Yetkili" kişinin Agit Akyol (bir gerçek kişi) olduğu görüldü. %99 hisseye sahip olan Firma B'nin (tüzel kişilik), Firma A'yı 4734 sayılı Kanun kapsamında "temsile ve yönetime yetkili" kılındığına dair son bir yıla ait hiçbir tescil veya karar bulunmuyordu.

KİK, İdari Şartname'nin 7.1(ğ) maddesindeki iki şartın (hisse + temsil yetkisi) birlikte (kümülatif) ve kesintisiz son bir yıldır sağlanması gerektiğini vurguladı.

SMMM tarafından düzenlenen belgenin "temsil ve yönetime yetkilidir" şeklindeki beyanı, resmi ticaret sicili kayıtları tarafından desteklenmediği, hatta yalanlandığı için KİK bu beyanı "gerçeğe aykırı" olarak kabul etti. Temsil ve yönetim yetkisi olmayan bir ortağın iş deneyim belgesi kullanılamayacağından, Firma A'nın sunduğu iş deneyim belgesi geçersiz sayıldı.

Analizin Sonucu

Bu karar, özellikle holding yapıları veya iç içe geçmiş şirketlerin ihaleye katılımında büyük önem taşımaktadır:

  • İdareler için: "Ortaklık Tespit Belgesi" sunulduğunda, sadece hisse oranına bakılmamalıdır. Mutlaka ticaret sicili kayıtlarından, o ortağın (gerçek veya tüzel kişi) "son bir yıldır kesintisiz olarak" şirketi 4734 sayılı Kanun kapsamında temsil ve yönetime yetkili olup olmadığı teyit edilmelidir. SMMM beyanı tek başına yeterli değildir.
  • İstekliler için:
    1. Ortağınızın iş deneyim belgesini kullanacaksanız, o ortağın sadece firmanızın %51+ hissesine sahip olması yetmez.
    2. O ortağın (gerçek kişi veya tüzel kişilik) en az son bir yıldır kesintisiz olarak firmanızı ticaret sicilinde "temsil ve yönetime yetkili" (müdür, yönetim kurulu üyesi vb.) olarak tescil edilmiş olması şarttır.
    3. Eğer temsil yetkisi başka bir kişideyse (Örnekteki Agit Akyol gibi), %99 hisseye sahip ortağın bile iş deneyim belgesi kullanılamaz.
  • Sonuç: KİK, temsil ve yönetim şartının sağlanmaması nedeniyle Firma A'nın teklifinin iş deneyimi yetersizliğinden değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine hükmederek düzeltici işlem belirlenmesine karar vermiştir.