Yargıtay Kararı: İhale Sonucuyla Örtüşen TAPE Kayıtları Fesat Suçunu Kanıtlar!

İhaleye fesat karıştırma suçlarının (TCK 235) ispatı, genellikle gizli yürütülen eylemler nedeniyle oldukça zordur. Bu suçlarda en sık başvurulan delil, usulüne uygun alınmış mahkeme kararlarına dayalı iletişimin tespiti (TAPE) kayıtlarıdır. Ancak bu kayıtların tek başına mahkumiyete yeterli olup olmadığı, özellikle de "anlaşma" fiilinin (TCK 235/2-d) ispatında kritik bir sorudur. Bu tür karmaşık ihale ve ceza hukuku sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, delillerin hukuka uygunluğunu ve yeterliliğini analiz ederek savunma stratejinizi güçlendirmenizi sağlar. Yargıtay 5. Ceza Dairesi'nin 2016/6541 K. sayılı kararı, TAPE kayıtlarının "yeterli delil" sayılma şartlarını iki farklı olayı kıyaslayarak ortaya koymaktadır.

Kararın İlgili Kısmı

"07/10/2005 tarihinde yapılan ihale öncesinde, ihale komisyonu üyesi olan sanık ...'ın azmettirmesi sonucu, ihalenin sanık ...'nun yetkilisi olduğu... firmasında kalması hususunda sanıklar arasında anlaşmanın gerçekleştiği, ihalenin bu anlaşma doğrultusunda sonuçlandığı ve usulüne uygun olarak verilen mahkeme kararına dayalı dinleme kayıtlarının ihale sonucu ile örtüştüğü anlaşılmakla; adı geçen sanıkların atılı suçtan mahkumiyeti yerine... beraatlerine karar verilmesi, Kanuna aykırı..."

Olayın Arka Planı: İki Ayrı İhale, İki Farklı Delil Durumu

Karara konu dosyada, bir üniversitenin (Uludağ Üniversitesi) farklı inşaat ihalelerine fesat karıştırıldığı iddiası bulunmaktadır. Yargıtay, bu ihalelerden ikisini delil yeterliliği bakımından farklı değerlendirmiştir:

  1. Olay (Beraat Kararının BOZULDUĞU İhale - 11. Kısım İnşaat):
  • Eylem: İhale komisyonu üyesi olan bir sanığın, ihalenin belirli bir firmada kalması için diğer sanıklarla (istekliler) ihale öncesinde anlaştığı iddia edilmektedir.
  • Delil: Mahkeme kararına dayalı dinleme kayıtları (TAPE'ler).
  • Yargıtay'ın Tespiti: Yargıtay, TAPE kayıtlarını incelediğinde, komisyon üyesinin azmettirmesiyle sanıklar arasında ihalenin belirli bir firmada kalması için açık bir anlaşma yapıldığını tespit etmiştir. En önemlisi, ihale sonuçlandığında, ihalenin tam da kayıtlarda konuşulduğu gibi o firmada kaldığı görülmüştür. Yani, dinleme kayıtları ile ihale sonucu birbiriyle örtüşmüştür.
  • Yargıtay Kararı: Deliller (TAPE + ihale sonucu) şüpheye yer bırakmayacak şekilde suçu ispatladığından, yerel mahkemenin verdiği beraat kararı BOZULMUŞTUR.
  1. Olay (Beraat Kararının ONANDIĞI İhale - Odunluk İlköğretim Okulu):
  • Eylem: Sanıkların fiyatları etkilemek amacıyla anlaştıkları iddia edilmektedir.
  • Delil: Bir adet telefon görüşmesi kaydı.
  • Yargıtay'ın Tespiti: Yargıtay bu kaydı incelediğinde;
    • Konuşan kişinin sanıklardan biri olup olmadığı konusunda tereddüt bulunduğunu,
    • Görüşme içeriğinin, fiyatları etkilemek için anlaştıklarına dair kesin bir kanıt sunmadığını belirtmiştir.
  • Yargıtay Kararı: Dosyada, "mahkumiyete yeterli, inandırıcı ve her türlü kuşkudan uzak başkaca kanıt" bulunmadığı ve TAPE kaydının yetersiz/şüpheli olduğu gerekçesiyle, yerel mahkemenin verdiği beraat kararı ONANMIŞTIR.

Analizin Sonucu

Bu karar, "şüpheden sanık yararlanır" ilkesinin TAPE kayıtlarına nasıl uygulandığını göstermektedir.

  • Mahkumiyet İçin Yeterli TAPE: TAPE kaydı, ihaleye fesat suçunun (anlaşma, tehdit vb.) işlendiğini açıkça gösteriyorsa, ve bu kayıtlar maddi olgularla (örn: ihalenin TAPE'de konuşulduğu gibi sonuçlanması, tekliflerin TAPE'de belirlenen fiyattan verilmesi) destekleniyorsa, mahkumiyet için yeterli delil olarak kabul edilir.
  • Yetersiz TAPE: TAPE kaydı yoruma açıksa, konuşanların kimliği belirsizse veya konuşmalar net bir suç anlaşması içermiyorsa (tereddütlü ise), tek başına bu kayıtlara dayanılarak mahkumiyet kararı verilemez.
  • İdareler ve Firmalar İçin: İhaleye fesat soruşturmalarında, TAPE kayıtlarının varlığı otomatik olarak bir suçun kanıtı değildir. Bu kayıtların içeriği, netliği ve en önemlisi somut ihale belgeleriyle (teklif mektupları, ihale sonucu vb.) örtüşüp örtüşmediği hayati önem taşır.