KİK'ten Bölünen Şirketlere Kritik Uyarı: Faaliyet Alanı Esaslı Olmayan Bölünmede İş Deneyim Belgesi Kullanılamaz!

Ticaret şirketlerinin yeniden yapılanma süreçleri (birleşme, devir, bölünme), kamu ihalelerine katılım yeterlikleri, özellikle de iş deneyim belgelerinin akıbeti üzerinde doğrudan bir etki yaratır. Türk Ticaret Kanunu'na (TTK) göre yapılan bir bölünmenin, 4734 sayılı Kanun kapsamında iş deneyim belgesinin kullanımını nasıl etkileyeceği, istekliler için hayati bir hukuki sorundur. Bu tür karmaşık ihale ve sözleşme sorunlarında, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, kurumsal yeniden yapılanmanızın ihale yeterliklerinizi nasıl etkileyeceğini doğru planlamanızı sağlar. Kamu İhale Kurulu'nun (KİK) 19.03.2025 tarihli ve 2025/UH.I-809 sayılı kararı, bu konudaki temel KİK içtihadını (2016/DK.D-10) uygulayarak, "faaliyet alanı esaslı" olmayan bölünmelerde iş deneyiminin miras alınamayacağını vurgulamıştır.

Kararın İlgili Kısmı

(KİK'in 2016/DK.D-10 sayılı Düzenleyici Kurul Kararından alıntı):

"...bölünen şirketin infisah ettiği ve faaliyet alanını esas alan bölünmenin söz konusu olduğu durumlarda; bölünen şirkete ait iş deneyim belgelerinin, belgelerin ilgili olduğu faaliyetin devrolunduğu şirket tarafından kullanılmasına cevaz verilmesi ... faaliyet alanını esas almayan bölünmenin söz konusu olduğu durumlarda ise bölünen şirkete ait iş deneyim belgelerinin kullanımının sona ereceğinin kabulü gerekmektedir."

Olayın Arka Planı: Tam Bölünme ve İş Deneyimi Mirası

Bir yardımcı hizmet personeli alımı ihalesinde, başvuru sahibi (Mega Destek Hizmetleri A.Ş.), teklifi kapsamında sunduğu yeterlik bilgileri tablosunda, farklı bir şirket (Oben Danışmanlık Ltd. Şti.) adına düzenlenmiş bir iş deneyim belgesini beyan etmiştir.

Bu kullanımın gerekçesi olarak, iş deneyim belgesi sahibi olan Oben Danışmanlık şirketinin, TTK hükümlerine göre "tam bölünme" yoluyla infisah ettiği (sona erdiği) ve bu bölünme sonucunda başvuru sahibi Mega Destek A.Ş. dahil olmak üzere 3 ayrı şirketin kurulduğunu gösteren 03.11.2023 tarihli bölünme sözleşmesini ve SMMM raporunu sunmuştur.

İdare, bu bölünmenin "faaliyet alanı esaslı olmayan" bir bölünme olduğu gerekçesiyle, eski şirkete ait iş deneyim belgesinin kullanılamayacağına karar vererek teklifi değerlendirme dışı bırakmıştır.

KİK'in Değerlendirmesi: Faaliyet Alanı Esaslı Bölünme Kanıtlanamadı

KİK, başvuruyu reddederek idarenin kararını yerinde bulmuştur. Kurul'un değerlendirmesi, 28.01.2016 tarihli ve 2016/DK.D-10 sayılı temel KİK Düzenleyici Kararı'na dayanmaktadır. Bu kararın özeti şudur:

  1. Kısmi Bölünme (Bölünen şirket yaşıyorsa): İş deneyim belgesi sadece eski şirkette (bölünen) kalır, yeni şirketler kullanamaz.
  2. Tam Bölünme (Bölünen şirket infisah ediyorsa):
    • Eğer bölünme "faaliyet alanını esas alıyorsa" (örn: İnşaat faaliyetleri A şirketine, temizlik faaliyetleri B şirketine devrediliyorsa), ilgili iş deneyim belgesi, o faaliyet alanını devralan şirket tarafından kullanılabilir.
    • Eğer bölünme "faaliyet alanını esas almıyorsa" (örn: Tüm mal varlığı ve işler oransal olarak 3 şirkete paylaştırılıyorsa), eski şirkete ait tüm iş deneyim belgeleri kullanım dışı kalır (kullanımı sona erer).

KİK, somut olayı incelediğinde, bölünmenin "faaliyet alanı esaslı" olmadığına dair şu kanıtlara ulaşmıştır:

  1. Bölünme sözleşmesinde veya SMMM raporunda, bölünmenin "faaliyet alanına göre" yapıldığına dair bir belirleme yoktur.
  2. Bölünme sözleşmesi ekindeki "devredilen iş deneyim belgeleri listesi" incelendiğinde, aynı faaliyet alanına giren (örn: "Genel Temizlik") işlere ait farklı iş deneyim belgelerinin, farklı yeni şirketlere (hem Oben Dağıtım A.Ş.'ye hem de Mega Destek A.Ş.'ye) devredildiği görülmüştür. Bu durum, temizlik faaliyetinin tek bir şirkete devredilmediğini, bölüştürüldüğünü göstermektedir.
  3. Ticaret Sicil Gazetesi incelendiğinde, kurulan 3 yeni şirketin de "amaç ve konu" bölümlerinde, neredeyse birebir aynı faaliyet alanlarının (örneğin "iç mekan ve dış çevre temizliği") yazılı olduğu görülmüştür.

Bu tespitler ışığında KİK, bölünmenin "faaliyet alanı esaslı" bir uzmanlaşma değil, mal varlığının genel bir paylaşımı olduğu sonucuna varmıştır. Bu nedenle, 2016/DK.D-10 sayılı KİK kararı gereği, infisah eden Oben Danışmanlık şirketine ait iş deneyim belgesinin kullanımı sona ermiş olup, Mega Destek A.Ş. tarafından kullanılması hukuken mümkün değildir.

Analizin Sonucu

Bu karar, şirket bölünmesi yoluyla iş deneyimi devralmayı planlayan firmalar için kritik bir uyarıdır:

  1. İstekliler Açısından: Eğer bir şirketi tam bölerek (infisah ederek) yeni şirketler kuruyor ve eski şirketin iş deneyimlerini bu yeni şirketlerde kullanmayı planlıyorsanız, bölünmenin mutlaka "faaliyet alanı esaslı" yapılması şarttır. Bu, bölünme sözleşmesinde, SMMM raporunda ve Ticaret Sicil Gazetesi ilanlarında şüpheye yer bırakmayacak şekilde (örn: "A şirketine tüm inşaat işleri ve belgeleri, B şirketine tüm temizlik işleri ve belgeleri devredilmiştir") belirtilmelidir. Aksi takdirde, eski şirketin tüm iş deneyim belgeleri "çöp" olabilir.
  2. İdareler Açısından: Bölünme yoluyla elde edildiği beyan edilen bir iş deneyim belgesi ile karşılaşıldığında, sadece bölünme sözleşmesine değil, KİK'in 2016/DK.D-10 sayılı kararına göre bölünmenin "faaliyet alanı esaslı" olup olmadığı incelenmelidir. Ticaret Sicil Gazetesi'nden yeni kurulan şirketlerin faaliyet alanları ve devredilen belgelerin niteliği (benzer işlerin paylaştırılıp paylaştırılmadığı) kontrol edilmelidir.