Ortağın Diploması 15 Yıllık Sınıra Takılmadan Nasıl Kullanılır?
Yapım işi ihalelerinde yeterlik için aranan en kritik belge şüphesiz iş deneyim belgesidir. Peki, şirketin (tüzel kişiliğin) kendisine ait yeterli bir iş deneyim belgesi yoksa, şirketin ana ortağının (mühendis/mimar) şahsi diploması (mezuniyet belgesi) şirket adına kullanılabilir mi? Daha da önemlisi, bu diploma 15 yıldan eskiyse, 15 yıllık deneyim sınırı nasıl aşılır? Kamu İhale Kurulu'nun (KİK) 22.04.2025 tarihli ve 2025/UY.II-959 sayılı Kararı, bu iki sorunun da cevabını netleştirerek firmalara önemli bir yeterlik stratejisi sunmaktadır. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, ortaklık yapınıza en uygun yeterlik belgelerini mevzuata uygun şekilde kombine ederek sunmanızı sağlar.
Kararın İlgili Kısmı
"...anılan istekli tarafından % 51 hisseye sahip ortağına ait mezuniyet belgesi ile ihaleye katılım sağlandığı ve buna yönelik olarak yeterlik bilgileri tablosunda beyanda bulunduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır."
Olayın Arka Planı: Pilot Ortağın Yeterliği Tartışma Konusu Oldu
Bir ikmal inşaatı yapım işi ihalesinde, başvuru sahibi, ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının pilot ortağının (Dmr Grup Yapı İnşaat A.Ş.) yeterlik belgelerinin usulsüz olduğunu iddia etmiştir.
İddianın odak noktası, pilot ortağın iş deneyimini tevsik etme yöntemidir. Pilot ortak, İdari Şartname'de istenen asgari iş deneyim tutarını karşılamak için, tüzel kişilik adına alınmış bir iş bitirme belgesi yerine, şirketin %51 hissesine sahip ortağı olan Nebi Çağraş (İnşaat Mühendisi) adına düzenlenmiş şu iki belgeyi kombine ederek sunmuştur:
- Ana Belge: 1998 mezuniyet tarihli İnşaat Mühendisliği Mezuniyet Belgesi (Diploma).
- Destekleyici Belge: Ortağın şahsına ait bir İş Denetleme Belgesi.
Başvuru sahibi, bu kullanımın usulsüz olduğunu, ortağın temsile yetkili olmadığını ve mükerrer belge sunulduğunu iddia etmiştir.
KİK'in Analizi: Diploma Kullanımı ve 15 Yıl Sınırının Aşılması
KİK, başvuru sahibinin iddialarını yerinde bulmamış ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin yeterliğinin mevzuata uygun olduğuna karar vermiştir. Kurul'un bu kararı, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin (YİUY) 39. ve 48. maddelerine dayanmaktadır:
- Diploma (Mezuniyet Belgesi) Kullanım Şartı (YİUY Md. 39/11):
KİK, bir şirketin, ortağının diplomasını kullanabilmesi için iki temel şart arandığını belirtmiştir:
- Diploma sahibi ortak (mühendis/mimar) şirketin en az %51 hissesine sahip olmalıdır.
- Bu hisse sahipliği durumu, ihalenin ilk ilan tarihinden geriye doğru en az beş yıldır kesintisiz olarak devam etmelidir.
İhale üzerinde bırakılan istekli, SMMM onaylı "Ortaklık Durum Belgesi" (KİK031.3/Y formu) sunarak bu iki şartı da tevsik etmiştir. KİK, bu kullanım için başvuru sahibinin iddia ettiği gibi ortağın "temsile yetkili" olmasının gerekmediğini, "temsil yetkisi" şartının sadece ortağın iş denetleme/yönetme belgesini ana deneyim belgesi olarak kullanması durumunda (YİUY Md. 39/9) arandığını belirtmiştir.
- 15 Yıllık Deneyim Sınırının Aşılması (YİUY Md. 48/8 ve KİGŞ Md. 43.2):
Mevzuata göre, iş deneyimi bulunmayan mühendislerin diplomaları en fazla 15 yılla sınırlı olarak değerlendirilir. Ancak, iş deneyimi bulunan mühendisler için bu 15 yıllık sınır uygulanmaz.
İdare, isteklinin ortağının 1998'de mezun olduğunu (yaklaşık 26 yıl) ve bu sürenin 15 yıldan fazla olduğunu görmüştür. KİK, isteklinin, bu 15 yıllık sınırı aşmak amacıyla, YİUY Md. 39/12 uyarınca, aynı ortağa ait iş denetleme belgesini "destekleyici" olarak sunduğunu tespit etmiştir. Yani, iş denetleme belgesi yeterlik tutarı için değil, sadece diploma sahibinin "iş deneyimi bulunduğunu" kanıtlayarak 15 yıllık süreyi 26 yıla çıkarmak için kullanılmıştır.
KİK, bu stratejinin mevzuata tam uyumlu olduğuna ve idarenin 26 yıl üzerinden yaptığı iş deneyim tutarı hesaplamasının doğru olduğuna karar vermiştir.
Analizin Sonucu
Bu karar, yapım işi firmaları için iki aşamalı bir yeterlik stratejisini netleştirmektedir:
- Şirketin Diploması: Bir şirketin ana ortağı (%51 hisse + 5 yıl kesintisiz ortaklık) mühendis veya mimar ise, şahsi diploması şirketin iş deneyim belgesi olarak kullanılabilir. Bu kullanım için ortağın "temsile yetkili" olması gerekmez.
- 15 Yıl Sınırını Aşma: Eğer bu ortağın mezuniyetinin üzerinden 15 yıldan fazla geçmişse, 15 yılın üzerindeki sürenin de (örn: 26 yıl) iş deneyimi olarak sayılabilmesi için, aynı ortağa ait (tutarı veya tarihi önemli olmaksızın) herhangi bir iş deneyim belgesinin (iş bitirme, durum, denetleme veya yönetme) de teklif kapsamında sunulması yeterlidir.
Yorum Bırak