İdarenin Rücu Davasında Kritik Faiz Hatası: Ticari Faiz mi, Yasal Faiz mi? Yargıtay Onadı.

Hizmet alımlarında asıl işveren (idare) ve alt işveren (yüklenici) ilişkisi, özellikle işçi alacakları söz konusu olduğunda karmaşık bir sorumluluk ağı yaratır. 4857 sayılı İş Yasası gereği, idareler alt işveren işçilerinin haklarından (kıdem, ihbar tazminatı vb.) müştereken ve müteselsilen sorumludur. Bu nedenle işçiler, alacakları için doğrudan idareye dava açabilmekte ve kazanmaktadır. İdare, ödemek zorunda kaldığı bu tutarları daha sonra yükleniciye "rücu" eder. Bu rücu davasında idarenin hangi faiz türünü talep edebileceği kritik bir finansal sorundur. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, yasal haklarınızı tam olarak belirlemenize yardımcı olur. Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin 10.03.2025 tarihli ve 2025/233 E., 2025/941 K. sayılı kararı, bu konuya ışık tutmaktadır.

Kararın İlgili Kısmı

"Davacı vekili temyiz dilekçesinde; ticari temerrüt faizine karar verilmesi gerekirken mahkemece hatalı olarak yasal faize hükmedildiğini, davalı şirketlerin müştereken ve müteselsilen sorumluluğu cihetine gidilmeden sadece her bir şirketin kendi dönemi ile sınırlı olarak sorumlu tutulmasının yasaya aykırı olduğunu... beyan etmektedir."

(Not: Yargıtay, bu temyiz taleplerini reddederek kararı ONANMIŞTIR.)

Olayın Arka Planı: İdare İşçi Tazminatını Ödedi ve Rücu Etti

Bir devlet hastanesi (idare), hizmet alımı işini yürüten yüklenici firmaların işçisi tarafından açılan davayı kaybetmiştir. İdare, işçinin kıdem, ihbar tazminatı ve diğer işçilik hakları için icra takibi sonucu 6.479,09 TL ödeme yapmıştır.

İdare, ödediği bu parayı almak için hizmet alımını yürüten iki ayrı yüklenici şirkete rücu davası açmıştır. İdarenin talepleri netti:

Ödenen 6.479,09 TL ana para.

Ana paraya işleyecek ticari temerrüt (reeskont) faizi.

İki şirketin bu borçtan müştereken ve müteselsilen sorumlu olması.

İlk Mahkemenin Kararı: Ticari Faiz Yok, Yasal Faiz Var

İlk Derece Mahkemesi, idarenin rücu hakkı olduğunu kabul etti ancak idarenin taleplerini iki kritik noktada sınırladı:

Faiz Türü: İdarenin talep ettiği "ticari temerrüt faizi" yerine, daha düşük oranlı "yasal faize" hükmetti.

Sorumluluk: Şirketlerin "müştereken ve müteselsilen" sorumlu olması talebini reddetti. Bunun yerine, borcu şirketlerin hizmet verdikleri dönemlere göre ayırdı (Örn: A şirketine 341 TL, B şirketine 4.992 TL).

Yargıtay Neden Onadı? Rücu Alacağı, Ticari Alacak Değildir

İdare, "Neden ticari faiz alamıyorum?" ve "Neden müştereken sorumlu değiller?" diyerek kararı temyiz etti. Ancak Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, idarenin tüm temyiz itirazlarını reddederek İlk Derece Mahkemesi kararını ONADI.

Bu onama kararı şu anlama gelmektedir:

İdarenin, işçi alacakları nedeniyle ödediği parayı yükleniciden istemesi, Borçlar Kanunu veya Ticaret Kanunu anlamında ticari bir alacak (hizmet veya mal satışından doğan bir alacak) değildir. Bu, yasal bir sorumluluktan (4857 S.K.) kaynaklanan bir "rücu" alacağıdır.

Rücu alacaklarına, taraflar aksini kararlaştırmadıkça veya kanunda özel bir hüküm olmadıkça, ticari temerrüt faizi değil, yasal faiz uygulanır.

Mahkemenin, sorumluluğu yüklenici şirketlerin hizmet dönemlerine göre paylaştırması (dönemsel sorumluluk), müşterek müteselsil sorumluluk yerine tercih edilebilir bir yöntemdir ve Yargıtay bunu hukuka aykırı bulmamıştır.

Analizin Sonucu

İdareler İçin: Alt işveren işçilerine ödediğiniz tazminatlar için açtığınız rücu davalarında, "ticari temerrüt faizi" talebinizin mahkemeden dönme olasılığı yüksektir. Dava dilekçelerinde "yasal faiz" talep etmek, davanın seyrini hızlandırabilir. Ayrıca, birden fazla yüklenici değiştiyse, sorumluluğu dönemsel olarak ayırmaya hazır olmalısınız.

Yükleniciler İçin: İşçi alacaklarından birinci derece sorumlu olduğunuzu unutmayın. İdare size rücu ettiğinde, ana parayı ödeme sorumluluğunuz kesindir. Ancak idarenin sizden "ticari faiz" talep etmesi durumunda, bu Yargıtay kararı emsal gösterilerek faiz türüne itiraz edilebilir.