İş Deneyim Belgesi Tutarına Fiyat Farkları Dahil Edilir mi?

Hizmet alımı ihalelerinde sunulan iş deneyim belgelerinde, "İlk Sözleşme Bedeli" ile "Gerçekleştirilen İş Tutarı (Belge Tutarı)" arasında farklar olması sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu farkın "iş artışı"ndan mı yoksa "fiyat farkı" ödemelerinden mi kaynaklandığının tespiti, belgenin geçerliliği açısından hayati önem taşır. Zira mevzuat, iş artışlarının belge tutarına dahil edilmesine izin verirken, fiyat farkı ödemelerinin kesinlikle hariç tutulmasını emreder. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, belgelerinizin mevzuata uygunluğunu garanti altına alır. Kamu İhale Kurulu'nun 19.02.2025 tarihli ve 2025/UH.II-543 sayılı kararı, bu ayrımın nasıl yapıldığını ve sonuçlarını net bir şekilde ortaya koymaktadır.

Kararın İlgili Kısmı

"...iş deneyim belgesini düzenleyen idare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerden... iş bitirme belgesi düzenlenirken fiyat farklarının belge tutarına dahil edilmemesi gerekirken, fiyat farkının dâhil edilerek belge tutarının düzenlendiği... bu çerçevede anılan iş deneyim belgesi belge tutarından toplam fiyat farkı tutarı çıkarıldığında elde edilen tutarın güncellenmesi neticesinde ise ulaşılan tutarın sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı anlaşılmıştır."

Olayın Arka Planı: Sözleşme Bedelini Aşan İş Deneyim Belgesi

Bir "Diyaliz Hasta Taşıma" hizmet alımı ihalesinde, ihale üzerinde bırakılan istekli (Ali Aykut İpek), iş deneyimini tevsik etmek için "Taşımalı Özel Eğitim" (engelli öğrenci taşıma) işinden aldığı bir iş bitirme belgesini sunmuştur. Bu belge, benzer iş tanımına uygun bulunmuştur.

Ancak şikâyetçi firma (Mercanlar), belgedeki tutarlarda bir usulsüzlük olduğunu iddia etmiştir. KİK'in incelediği belgede şu tutarsızlık tespit edilmiştir:

  • İlk Sözleşme Bedeli: 251.216,72 TL
  • Gerçekleştirilen İş Tutarı / Belge Tutarı: 310.750,28 TL

Şikâyetçi, aradaki yaklaşık 59.533 TL'lik farkın, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin (HİUY) 46. maddesine aykırı olarak, fiyat farkı ödemelerinin belge tutarına eklenmesinden kaynaklandığını ve bu nedenle belgenin geçersiz olduğunu iddia etmiştir.

KİK'in Değerlendirmesi: Fiyat Farkı Düşülecek, İş Artışı Eklenecek

KİK, iddiayı ciddi bularak belgeyi düzenleyen İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nden detaylı bilgi ve hakediş belgelerini istemiştir.

Belgeyi düzenleyen idare, KİK'e gönderdiği cevapta, 310.750,28 TL'lik belge tutarının nasıl oluştuğunu şu şekilde açıklamıştır:

  1. Fiyat Farkı: 26.454,50 TL (2024 yılı asgari ücret artışı ve motorin fiyat artışlarından kaynaklanan ödemeler).
  2. İş Artışı: 33.079,06 TL (Taşıma kapsamına yeni öğrencilerin alınması ve hattın 13 km'den 18 km'ye uzaması nedeniyle yapılan iş artışı).

(Toplam fark: 26.454 + 33.079 = 59.533 TL)

KİK, bu bilgileri HİUY Madde 46 ışığında değerlendirmiştir. İlgili madde, iş deneyim tutarının "her türlü fiyat farkları hariç, varsa iş artışları dâhil" olarak hesaplanmasını emretmektedir.

Bu kurala göre KİK, belge tutarını yeniden hesaplamıştır:

  • İdarece Beyan Edilen Toplam İş Tutarı: 310.750,28 TL
  • Hariç Tutulması Gereken Fiyat Farkı: 26.453,52 TL
  • İş Deneyimine Esas Alınması Gereken Tutar: 310.750,28 - 26.453,52 = 284.296,76 TL

KİK, bu 284.296,76 TL'lik (fiyat farksız, iş artışı dahil) tutarı güncellemiş ve ortaya çıkan nihai rakamın, isteklinin bu ihalede sağlaması gereken asgari iş deneyim tutarını (teklifinin %25'i) karşılamadığına karar vermiştir.

Sonuç olarak, ihale üzerinde bırakılan isteklinin (Ali Aykut İpek) iş deneyim belgesi yetersiz bulunmuş ve teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem kararı alınmıştır. Kurul ayrıca, hatalı belgeyi düzenleyen İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne, söz konusu iş bitirme belgesini iptal ederek, fiyat farkları hariç tutulmuş doğru tutar (284.296,76 TL) üzerinden yeniden düzenlemesi için bildirimde bulunulmasına hükmetmiştir.

Analizin Sonucu

Bu karar, iş deneyim belgelerinin nasıl düzenlenmesi ve değerlendirilmesi gerektiğine dair net bir yol haritası sunmaktadır:

  • Fiyat Farkı Asla Dahil Edilemez: İdareler, iş bitirme belgesi düzenlerken, yükleniciye ödenen toplam tutarı değil, HİUY Madde 46'ya göre "fiyat farkı hariç" tutarı belgeye yazmak zorundadır.
  • İş Artışı Dahildir: Sözleşme kapsamında yapılan yasal iş artışları ise, fiyat farkının aksine, belge tutarına dahil edilmelidir.
  • İsteklilerin Kontrol Yükümlülüğü: İstekliler, EKAP'taki belgelerini kontrol etmelidir. Eğer belge tutarı, ilk sözleşme bedelinden yüksekse, bu farkın "iş artışından" kaynaklandığından emin olmalı, "fiyat farkı"ndan kaynaklanıyorsa, bu belgenin ihalelerde sorun yaratacağını bilmelidir.
  • KİK İncelemesi: KİK, şikâyet üzerine, belgedeki tutarın "fiyat farkı" içerip içermediğini belgeyi düzenleyen idareden hakediş raporlarını isteyerek detaylıca inceler ve gerekirse belge tutarını re'sen (kendiliğinden) düzelterek değerlendirme yapar. Hatalı düzenlenen belgeler iptal edilebilir.