Sayıştay Kararı Sonrası Tahsilat Yapılması Temyiz Sonucunu Değiştirir mi?

Sayıştay Daireleri tarafından verilen tazmin hükümlerinin sorumlular tarafından temyiz edilmesi, kararın hukuki denetimini sağlar. Ancak, temyiz süreci devam ederken, idarenin zarara konu tutarı (yükleniciden veya başka bir yolla) tahsil etmesi, Temyiz Kurulu'nun vereceği kararı usul yönünden etkilemektedir. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, Sayıştay kararları sonrası atılması gereken idari (infaz) ve hukuki (kanun yolu) adımların doğru sıralanmasını sağlar. Sayıştay Temyiz Kurulu'nun 19.01.2022 tarihli ve 50918 sayılı Kararı, bu usuli durumu netleştirmektedir.

Olayın Arka Planı: Mükerrer Ödeme, Tazmin ve Tahsilat

Bir belediyenin hizmet alım işinde, kiralanan bir kamyonun aynı tarihlerde iki farklı iş kapsamında (4. Kısım ve 7. Kısım) kiralanmış gibi gösterilerek mükerrer ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Sayıştay Dairesi, bu mükerrer ödemeyi (... TL) kamu zararı sayarak sorumlulara tazmin hükmetmiştir.

Temyiz Aşamasında Gelen Bilgi: "Kamu Zararı Tahsil Edildi"

Sorumlular, bu tazmin hükmüne karşı Temyiz Kurulu'na başvurmuştur. Ancak temyiz dilekçelerinde, kararın esasına (yani kamu zararı olmadığına) yönelik bir itirazda bulunmamışlardır.

Bunun yerine, Dairenin ilam tarihinden (kararından) sonra, kamu zararına konu olan tutarın (... TL), yasal faiziyle birlikte ... tarihli ve ... yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile tahsil edildiğini (mahsuben) belgelemişlerdir. Bu tahsilat belgesine dayanarak tazmin hükmünün kaldırılmasını talep etmişlerdir.

Temyiz Kurulu (Çoğunluk) Kararı: "Tahsilat, İlamın İnfazıdır; Temyizlik Bir Durum Yok"

Sayıştay Temyiz Kurulu'nun çoğunluk görüşü, sorumluların talebini esastan incelememiş ve "YAPILACAK İŞLEM BULUNMADIĞINA" karar vermiştir.

Kurul'un bu kararının gerekçesi şudur:

  1. İtiraz Yok: Sorumlular, Daire kararının esasına, yani "kamu zararı vardır" tespitine itiraz etmemektedir.
  2. Tahsilat Tarihi: Sunulan tahsilat belgesi, Dairenin tazmin hükmü verdiği tarihten sonraki bir tarihe aittir.
  3. Hukuki Sonuç: Hüküm tarihinden sonra yapılan tahsilat, o hükme itiraz edildiği anlamına gelmez. Bu işlem, Daire kararının idare tarafından uygulanması, yani ilamın infazı mahiyetindedir.

Temyiz Kurulu'nun görevi ilamları hukuken denetlemektir; infaz edilen (uygulanan) bir ilam hakkında temyiz yoluyla yapılacak bir işlem yoktur.

Azınlık Görüşü: "Tahsilat Belgesi Yeni Delildir, Yargılamanın İadesi Gerekir"

Karara katılmayan azınlık üyeleri ise, "tahsilat" bilgisinin yeni bir delil (belge) niteliğinde olduğunu savunmuştur. Bu görüşe göre:

  1. Daire kararının esasına itiraz edilmediği için karar TASDİK edilmelidir.
  2. Ancak, ilamdan sonra sunulan "tahsilat belgesi", 6085 sayılı Sayıştay Kanunu uyarınca "yargılamanın iadesi" sebebidir.
  3. Bu nedenle dosya, bu yeni belgeyi (tahsilat makbuzunu) dikkate alarak yargılamanın iadesi yoluna gidip gitmemeye karar vermesi için Dairesine geri gönderilmelidir.

Analizin Sonucu

  • Bu karar, Sayıştay ilamlarına karşı yürütülecek hukuki süreçler açısından önemli bir usul dersi içermektedir.
  • Sorumlular (Kamu Görevlileri) için: Hakkınızda bir tazmin kararı verildiğinde iki seçeneğiniz vardır:
    1. Karara İtiraz (Temyiz): Kararın hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsanız, esastan itirazlarınızı içeren bir temyiz dilekçesi vermelisiniz.
    2. Kararı Kabul (İnfaz/Tahsilat): Kararı kabullenip, zararı öder veya tahsil ederseniz, bu durum "ilamın infazı" sayılır.
  • Önemli Hata: Sorumluların yaptığı gibi, hem kararı temyiz edip hem de "zararı tahsil ettik" demek, temyiz talebini konusuz bırakmaktadır. Çoğunluk kararına göre, tahsilat bilgisi temyiz konusu değildir.
  • Doğru Yol (Azınlık Görüşüne Göre): Eğer zarar tahsil edildiyse, bu yeni belge ile temyiz yoluna değil, yargılamanın iadesi yoluyla Daireye başvurulması gerekirdi.