E-İhalelerde Yeterlik Değerlendirmesinin Temeli: Yeterlik Bilgileri Tablosu

Elektronik ihaleler (e-ihale), süreçleri dijitalleştirerek hız ve şeffaflık sağlamayı amaçlar. Bu sistemin merkezinde, isteklilerin tüm yeterlik bilgilerini ve tevsik edici belgelerini beyan ettikleri veya yükledikleri "Yeterlik Bilgileri Tablosu" yer alır. İhale komisyonu, değerlendirmesini esas olarak bu tabloda sunulan bilgiler üzerinden yapar. Mevzuat, bu tabloda beyan edilmeyen veya EKAP'a yüklenmeyen bir belgenin sonradan sunularak eksikliğin giderilmesine, kural olarak izin vermez. Özellikle özel sektör iş deneyiminin tevsiki gibi birden fazla belgenin bir arada sunulmasını gerektiren durumlarda, bu kuralın ihlali ciddi sonuçlar doğurur. Kamu İhale Kurulunun 20.08.2025 tarihli ve 2025/UH.II-1787 sayılı kararı, bu ilkenin katı bir şekilde uygulandığını ve sonradan sunulan belgelerin geçersiz olduğunu göstermektedir.

 

Beyan Edilmeyen SGK Belgesi ve Sonradan Tamamlatma

Karara konu olay, bir kitap dağıtımı hizmet alımı ihalesidir. İhaleyi kazanan istekli, iş deneyimini tevsik etmek amacıyla özel sektörde yaptığı benzer bir işe ait sözleşme, fatura ve damga vergisi dekontunu Yeterlik Bilgileri Tablosu'na yüklemiştir. Sunulan sözleşmede, işin "5 adet sürücülü araç" ile yapılacağı belirtilmiştir. Bu ifade, işin "personel çalıştırılan" bir iş olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 47. maddesi, bu tür durumlarda sözleşme ve faturalara ek olarak, "o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler"in de sunulmasını zorunlu kılar.

Ancak ihaleyi kazanan istekli, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda bu zorunlu SGK belgelerine ilişkin herhangi bir beyanda bulunmamış ve bu belgeleri EKAP'a yüklememiştir. İdare, bu eksikliğe rağmen, sonradan istekliye yazı yazarak eksik belgeleri fiziki olarak istemiş ve sunulan bu belgelere dayanarak teklifi geçerli kabul etmiştir. Rakip bir firma ise bu işlemin usulsüz olduğunu iddia ederek Kurul'a başvurmuştur.

 

Kurulun Değerlendirmesi: İlk Beyan Esastır, Sonradan Belge Sunulamaz

Kamu İhale Kurulu, idarenin işlemini ve ihale komisyonu kararını hukuka aykırı bulmuştur. Kurul'un kararının temelinde, elektronik ihalelerde belge sunumuna ilişkin temel prensip yatmaktadır:

  1. Beyan ve Yükümlülük: İstekliler, ihaleye katılabilmek için gerekli tüm yeterlik belgelerini, e-teklifleri kapsamında Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda beyan etmek veya EKAP'a yüklemekle yükümlüdür.
  2. Belge Tamamlatma Yasağı: Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği, EKAP'a yüklenmesi gereken bir belgenin hiç sunulmamış olması durumunda, bu eksikliğin sonradan idarece tamamlatılamayacağını açıkça hükme bağlar. Belge tamamlatma, sadece sunulmuş bir belgedeki "bilgi eksiklikleri" için geçerli olan istisnai bir durumdur. Belgenin kendisinin hiç sunulmamış olması ise bir bilgi eksikliği değil, "belge eksikliği"dir ve tamamlatılamaz.
  3. Somut Olay: İncelenen olayda, zorunlu olan SGK belgesi, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda hiç beyan edilmemiş ve EKAP'a yüklenmemiştir. Bu durum, bir belge eksikliğidir. İdarenin bu eksik belgeyi sonradan istemesi ve değerlendirmeye alması, mevzuatın amir hükmüne aykırıdır.

Bu gerekçelerle Kurul, sonradan sunulan SGK belgelerinin yok hükmünde olduğuna ve bu belgeler olmadan da özel sektör iş deneyiminin mevzuata uygun şekilde tevsik edilemediğine karar vermiştir. Sonuç olarak, ihaleyi kazanan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine ve ihale sürecinin kalan geçerli tekliflerle devam ettirilmesi yönünde "düzeltici işlem" belirlenmesine hükmedilmiştir.

 

Analizin Sonucu ve Taraflar İçin Çıkarımlar

Bu karar, e-ihalelerde Yeterlik Bilgileri Tablosu'nun ne kadar merkezi ve bağlayıcı bir role sahip olduğunu teyit etmektedir:

  • İdareler Açısından: Yeterlik değerlendirmesi sırasında, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda sunulmayan belgeleri sonradan isteyerek tamamlama yoluna gidemezler. Bu tür bir işlem, temel usul kurallarının ihlali anlamına gelir ve Kurul tarafından iptal edilir.
  • İstekliler Açısından: E-ihale tekliflerini hazırlarken, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nu son derece dikkatli bir şekilde doldurmalı ve istenen tüm belgeleri eksiksiz olarak beyan etmeli veya EKAP'a yüklemelidirler. Özellikle özel sektör iş deneyimi gibi birden fazla bileşenden oluşan belgelerde, SGK dökümleri gibi "ek" belgelerin unutulması, tüm iş deneyiminin geçersiz sayılmasına neden olabilir.

Nihayetinde, elektronik ihalelerde "ilk ve tek seferde doğru beyan" ilkesi geçerlidir. İhale anında sunulmayan bir yeterlik belgesi, sonradan sunularak teklifi geçerli hale getiremez.