Benzer İş Tanımında "Grup" Kavramının Önemi

Yapım işi ihalelerinde, isteklilerin benzer nitelikteki işleri daha önce başarıyla tamamladığını gösteren iş deneyim belgeleri sunması istenir. İdareler, benzer iş tanımını yaparken genellikle Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği'nde yer alan gruplara atıfta bulunur. Bu gruplar, yapım teknikleri ve gerektirdiği uzmanlık açısından birbirine yakın işleri bir araya getirir. Peki, bir benzer iş grubu (örneğin A/V Grubu Karayolu İşleri) belirlendiğinde, bu grup içindeki farklı yapım teknikleri veya malzeme türleri (örneğin asfalt yol vs. beton yol) birbirine benzer kabul edilir mi? Kamu İhale Kurulunun 24.09.2025 tarihli ve 2025/UY.II-2023 sayılı kararı, bu sorunun cevabını "evet" olarak vermekte ve değerlendirmenin özel tekniklere değil, genel olarak tanımlanan "gruba" göre yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır.

Asfalt İhalesine Beton Yol Deneyimi ile Katılım

Karara konu olay, muhtelif yollarda "bitümlü sıcak kaplama (asfalt)" yapılmasını içeren bir yapım işi ihalesidir. İdari Şartname'de benzer iş, "A/V Grubu: Karayolu İşleri (Altyapı+Üstyapı)" olarak tanımlanmıştır. İhaleyi kazanan istekli, iş deneyimini tevsik etmek amacıyla, "Silindirle Sıkıştırılmış Beton (SSB) yol" yapımını içeren bir iş bitirme belgesi sunmuştur.

İhaleyi kaybeden bir iş ortaklığı ise bu duruma itiraz etmiştir. İtirazın temelinde, bitümlü sıcak karışım asfalt yapımı ile beton yol yapımının tamamen farklı teknolojiler olduğu iddiası yatmaktadır. Başvuru sahibine göre, bu iki iş farklı üretim tesisleri (asfalt plenti vs. beton santrali), farklı serme ekipmanları (asfalt finişeri vs. beton finişeri) ve farklı yapım teknikleri gerektirdiğinden, beton yol deneyimi asfalt yol ihalesi için "benzer" kabul edilemezdi.

Kurulun Değerlendirmesi: Esas Olan Benzer İş Grubudur

Kamu İhale Kurulu, başvuru sahibinin bu teknik argümanlarını kabul etmemiş ve idarenin kararını yerinde bulmuştur. Kurul'un kararının hukuki dayanağı, benzer iş tanımının nasıl yapıldığı ve ilgili mevzuatın bu tanımı nasıl yorumladığıdır.

  1. Tanım Esası: İdari Şartname, benzer işi spesifik bir teknolojiye (asfalt) değil, geniş bir kategoriye, yani "A/V Grubu: Karayolu İşleri"ne dayandırmıştır. Bu grup, tanımı gereği hem altyapı hem de üstyapı işlerini içeren tüm yol yapım işlerini kapsar.
  2. Üstyapı Kavramı: Kurul, Karayolu Teknik Şartnamesi'ne atıfta bulunarak, "kaplama" veya "üstyapı" kavramının sadece asfaltı değil, aynı zamanda beton, parke gibi farklı malzemeleri de içerdiğini belirtmiştir. Beton yollar da bir karayolu üstyapı teknolojisidir.
  3. Belgenin Uygunluğu: İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu iş deneyim belgesi, bir yol inşaatı projesine aittir ve hem altyapı (kazı, dolgu, alttemel, temel) hem de üstyapı (bu örnekte beton kaplama) imalatlarını içermektedir. Dolayısıyla, belge konusu iş, A/V Grubu Karayolu İşleri tanımına tam olarak uymaktadır.

Kurul, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun benzer işe uygun olması halinde belge tutarının tamamının değerlendirileceği ilkesinden hareketle, isteklinin sunduğu belgenin geçerli olduğuna karar vermiştir. İdare benzer iş tanımında spesifik olarak "bitümlü sıcak karışım kaplama" şartı aramadığı sürece, A/V Grubu içindeki tüm yol yapım işleri benzer kabul edilmelidir.

Analizin Sonucu ve Taraflar İçin Çıkarımlar

Bu karar, benzer iş gruplarının yorumlanmasına ilişkin önemli bir içtihat oluşturmaktadır:

  • İdareler Açısından: Eğer bir ihalede çok spesifik bir teknoloji veya uzmanlık gerekiyorsa ve sadece o alanda deneyim sahibi isteklilerin katılması hedefleniyorsa, benzer iş tanımını yaparken sadece genel bir gruba atıfta bulunmak yerine bu özel durumu net bir şekilde belirtmelidirler. Ancak bu tür daraltmaların da rekabeti kısıtlamama ilkesi çerçevesinde dikkatle yapılması gerekir.
  • İstekliler Açısından: Teklif verecekleri ihalenin benzer iş tanımını dikkatle incelemelidirler. Eğer tanım, bu kararda olduğu gibi geniş bir "grup" üzerinden yapılmışsa, kendi iş deneyim belgelerinin birebir aynı teknolojiyi içermese bile, aynı grup içinde yer alması yeterli olabilir. Değerlendirmenin, özel teknik detaylardan ziyade, işin genel sınıflandırmasına göre yapıldığını bilmelidirler.

Sonuç olarak, KİK bu kararıyla, benzer iş değerlendirmesinde idarenin ihale dokümanında belirlediği "grubun" esas alınacağını, bu grup içinde yer alan farklı yapım tekniklerinin birbirine benzer kabul edileceğini ve bu yorumun rekabeti artırıcı bir yaklaşım olduğunu teyit etmiştir.