Danışmanlık mı, Personel İkamesi mi?

Kamu idareleri, zaman zaman teknik veya uzmanlık gerektiren konularda dışarıdan destek alma ihtiyacı duyabilir. Ancak bu alımların, idarenin kendi personelinin yapması gereken rutin işleri kapsayıp kapsamadığı hukuki bir tartışma konusudur. Bu ince çizgide hata yapmamak ve mevzuata uygun teknik şartnameler hazırlamak için Yaka Danışmanlık uzmanlarından görüş almak, idareleri olası kamu zararı suçlamalarından koruyacaktır. Aşağıda, Sayıştay Temyiz Kurulu'nun 03.01.2024 tarihli ve 56291 tutanak sayılı kararı ışığında konu ele alınmıştır.

Kararın İlgili Kısmı

"Mevzuat desteği sağlamak, idarenin olabilecek problemlerine cevap vermek gibi konular uzmanlık gerektiren hususlar değildir. Mevzuatı takip etmek, yorumlamak ve uygulamak zaten idare personelinin görevidir."

İdarenin "Rutin İşler" İçin Hizmet Alımı

Bir belediye, doğrudan temin yöntemiyle bir danışmanlık hizmeti satın almıştır. Teknik şartnamede işin tanımı; mevzuat desteği verilmesi, harcama belgelerinin hazırlanması, personel özlük işlemleri ve disiplin raporlarının hazırlanması gibi konuları kapsamaktadır. İdare, bu hizmetin personelin bilgi eksikliğini gidermek ve işleri daha etkin yürütmek amacıyla alındığını savunmuştur.

Sayıştay'ın "Asli Görev" ve "Uzmanlık" Yorumu

Sayıştay, yapılan incelemede, hizmetin içeriğinin tamamen memurların bilmesi ve yapması gereken "günlük mutat işlemler" olduğunu tespit etmiştir. Anayasa'nın 128. maddesi gereği, devletin asli ve sürekli görevlerinin memurlar eliyle yürütülmesi asıldır. Kararda, 4734 sayılı Kanun'un 48. maddesinde tanımlanan danışmanlık hizmetlerinin (mühendislik, ÇED raporu, yazılım vb.) özel uzmanlık gerektiren işler olduğu, ancak mevzuat takibi veya özlük işleri gibi konuların bu kapsama girmediği vurgulanmıştır. Personelin yetersizliği durumunda çözümün hizmet alımı değil, hizmet içi eğitim olması gerektiği belirtilmiştir. Sonuç olarak, bu alım için yapılan ödemeler kamu zararı sayılmıştır.

Analizin Sonucu

  • Rutin İşler İhale Edilemez: Mevzuat takibi, maaş tahakkuku, disiplin soruşturması gibi idarenin asli görevleri için danışmanlık hizmeti alınamaz.
  • Uzmanlık Şartı: Danışmanlık hizmeti, idarenin kendi personeliyle çözemeyeceği karmaşık, teknik ve özel uzmanlık gerektiren (mimarlık, etüt proje vb.) konularla sınırlı olmalıdır.
  • Eğitim vs. Hizmet Alımı: Personelin bilgi eksikliği varsa, çözüm dışarıdan sürekli danışmanlık almak değil, personele eğitim aldırmaktır.