Özel Sektör İş Deneyim Belgelerine Yönelik İddialar

Özel sektörde gerçekleştirilen işlere ait deneyim belgeleri, kamu ihalelerinde sıkça tartışma konusu olmaktadır. Bu belgelerin gerçek bir ticari ilişkiye dayanıp dayanmadığı, faturaların ve sözleşmenin içeriğinin uyumlu olup olmadığı gibi konular, rakipler tarafından yakından incelenir. Sahte belge iddiası, bir ihalenin sonucunu değiştirebilecek en ciddi iddialardan biridir. Kamu İhale Kurulunun 20.08.2025 tarihli ve 2025/UH.II-1787 sayılı kararı, bu tür iddiaların Kurul tarafından nasıl ele alındığını ve bazen daha net bir usul hatasının karara nasıl dayanak oluşturduğunu göstermektedir.

 

İş Deneyim Belgesinin Gerçekliğine İlişkin İddialar

Karara konu olayda, bir kitap dağıtımı ihalesini kaybeden firma, ihaleyi kazanan Sibel Vural Eroğlu'nun sunduğu özel sektör iş deneyim belgesinin sahte olduğunu iddia etmiştir. İddialar oldukça detaylıdır:

  • Sunulan faturaların içeriğinin, sözleşme konusu olan "kitap, gazete, dergi dağıtımı" işiyle ilgisiz olduğu,
  • Kitap dağıtımı için zorunlu olan KDV tevkifat oranının faturalarda uygulanmadığı,
  • İş için gerekli olan şoför personel istihdamına dair SGK kayıtlarının bulunmadığı,
  • Faturaların geriye dönük olarak sırf bu ihale için düzenlendiği,
  • Sözleşme bedeli ile fatura tutarlarının uyumsuz olduğu.

Bu iddialar, iş deneyim belgesinin gerçekliğine dair ciddi şüpheler ortaya koymaktadır.

 

Kurulun Değerlendirmesi: Sahtecilik Yerine Net Usul Hatasına Odaklanma

Kurul, itirazen şikâyet dilekçesindeki iddiaları incelemiştir. Yapılan ilk incelemede, sunulan sözleşme, fatura ve damga vergisi dekontu arasında, başvuru sahibinin iddia ettiği gibi bariz bir sahtecilik emareisine rastlanmadığını belirtmiştir. Başvuru sahibinin iddiaları büyük ölçüde yoruma dayalı bulunmuştur.

Ancak Kurul, incelemeyi derinleştirdiğinde çok daha somut ve tartışmasız bir hukuka aykırılık tespit etmiştir. İhaleyi kazanan isteklinin sunduğu iş deneyimine konu sözleşmede, işin "5 adet sürücülü araç" ile yapılacağı açıkça belirtilmektedir. Bu, söz konusu işin "personel çalıştırılan" bir iş olduğunu kanıtlamaktadır. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'ne göre, özel sektörde yapılan ve personel çalıştırılan bir işin iş deneyimi olarak kabul edilebilmesi için, sözleşme ve faturalara ek olarak, o iş kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren SGK belgelerinin de sunulması zorunludur.

İhaleyi kazanan istekli, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda bu zorunlu SGK belgesine ilişkin hiçbir beyanda bulunmamış ve belgeyi EKAP'a yüklememiştir. İdare ise bu eksikliği sonradan fiziki olarak istemiş ve tamamlatmıştır.

Kurul, bu noktada sahtecilik iddiasını bir kenara bırakarak bu net usul hatasına odaklanmıştır. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği, Yeterlik Bilgileri Tablosu'nda beyan edilmesi zorunlu olan bir belgenin hiç sunulmamış olmasının, sonradan tamamlatılabilecek bir "bilgi eksikliği" değil, teklifi doğrudan geçersiz kılan bir "belge eksikliği" olduğunu açıkça düzenlemektedir. İdarenin, hiç beyan edilmemiş bir belgeyi sonradan istemesi ve değerlendirmeye alması, mevzuatın amir hükmüne aykırıdır.

Bu nedenle Kurul, ihaleyi kazanan isteklinin iş deneyimini yasal olarak tevsik edemediğine ve teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine karar vermiştir.

 

Analizin Sonucu ve Taraflar İçin Çıkarımlar

Bu karar, sahte belge iddialarının ve usul hatalarının incelenmesinde izlenen yolu göstermektedir:

  • Kurulun Yaklaşımı: Kurul, sahtecilik gibi ispatı daha zor ve adli süreçleri gerektirebilecek iddialar yerine, dosya üzerinden net bir şekilde tespit edilebilen, mevzuata aykırı usul hatalarını kararına dayanak yapmayı tercih edebilir. Bu, daha hızlı ve kesin bir sonuç almayı sağlar.
  • İstekliler Açısından: Rakiplerinin yeterlik belgelerini incelerken, sadece içeriğin doğruluğuna veya sahteliğine değil, aynı zamanda sunulması zorunlu tüm belgelerin usulüne uygun olarak, zamanında ve doğru platformda (Yeterlik Bilgileri Tablosu) sunulup sunulmadığını da kontrol etmelidirler. Bazen en güçlü itiraz gerekçesi, bu tür usul hatalarında gizli olabilir.

Sonuç olarak, bir belgenin sahte olup olmadığına dair karmaşık bir tartışmaya girmeye gerek kalmadan, o belgenin sunulma usulündeki net bir hata, bir teklifin değerlendirme dışı bırakılması için yeterli bir sebep olabilmektedir.