D2 Yetki Belgesi Devredilemez ve Kiralanamaz!

Yolcu taşımacılığı içeren araç kiralama hizmet alımı ihalelerinde, idareler tarafından yeterlik kriteri olarak istenen "D2 Yetki Belgesi" (Tarifesiz Yurtiçi Ticari Yolcu Taşımacılığı Yetki Belgesi), ihaleye katılım için kritik bir eşiktir. Bazı firmalar, bu belgeye sahip olmadıkları için, belgeye sahip başka firmalardan "belge kiralama" veya "taşıt kartı kullanma" yoluna gitmektedir. Kamu İhale Kurulu'nun (KİK) 22.04.2025 tarihli ve 2025/UH.II-958 sayılı Kararı, bu uygulamanın Karayolu Taşıma Yönetmeliği'ne açıkça aykırı olduğunu ve ihaleye katılan firmanın elenmesini gerektirdiğini net bir şekilde ortaya koymuştur. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, ihale dokümanlarında istenen ruhsat ve yetki belgelerinin niteliğini doğru analiz ederek geçersiz bir teklif vermenizi engeller.

Kararın İlgili Kısmı

"...Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nin 22'nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Yetki belgeleri, adlarına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamaz ve hiçbir şekilde devredilemez" hükmü gereğince, yetki belgelerinin devir alınarak veya kiralanarak kullanılamayacağı anlaşılmaktadır. ...ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan başka bir tüzel kişiye ait Taşıt Kartı'nın (D2 Yetki Belgesi) idarece geçerli kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu..."

Olayın Arka Planı: Kiralık D2 Belgesi ile İhaleye Katılım

Aliağa Devlet Hastanesi tarafından gerçekleştirilen 2 aylık "Hastanemiz Araç Kiralama Hizmet Alımı" ihalesinde, idare, l'inci kısım (Diyaliz Hasta Nakil Aracı ve Evde Sağlık Nakil Ambulansı) için İdari Şartname'nin 7.5.3 maddesinde yeterlik kriteri olarak "D2 YetKI BELGESİ" sunulmasını zorunlu kılmıştır.

İhale, Biricik Taşımacılık Turizm Ltd. Şti. üzerinde bırakılmıştır. Başvuru sahibi (Turland Turizm), ihale üzerinde bırakılan bu firmanın kendi adına düzenlenmiş bir D2 Yetki Belgesi bulunmadığını iddia etmiştir.

İdarenin ve KİK'in Tespiti: Başka Firmaya Ait Taşıt Kartı Sunulmuş

KİK yaptığı incelemede, başvuru sahibinin iddiasını doğrulamıştır. İhale üzerinde bırakılan istekli (Biricik Taşımacılık), kendi adına bir D2 Yetki Belgesi sunmamıştır. Bunun yerine, Effem Madencilik Mermer Turz. Tic. ve San. Ltd. Şti. adına düzenlenmiş bir "Taşıt Kartı" (Yetki Belgesi Türü: D2 yazan) ve bu iki firma arasında imzalanmış bir "D2 Yetki Belgesi Kiralama Sözleşmesi" sunmuştur.

İdare, sunulan Taşıt Kartı'nı D2 Yetki Belgesi'ne bağlı bir belge olduğu ve D2 belgesi mahiyetinde olduğu gerekçesiyle yeterli kabul etmiştir.

KİK'in Analizi: D2 Belgesi Şahsa/Firmaya Aittir, Devredilemez

KİK, idarenin bu yorumunun Karayolu Taşıma Yönetmeliği'ne temelden aykırı olduğuna karar vermiştir:

  1. D2 Belgesi Nedir? Karayolu Taşıma Yönetmeliği'nin 6. maddesine göre D2 belgesi, "tarifesiz olarak yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacak" gerçek veya tüzel kişilere verilen bir çalışma iznidir. Bu belge, belirli bir araca değil, o işi yapacak olan firmaya aittir.
  2. Devir Yasağı: Aynı Yönetmeliğin 22. maddesi, "Yetki belgeleri, adlarına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamaz ve hiçbir şekilde devredilemez." hükmünü amirdir.
  3. Kiralama Mümkün Değil: Bu hüküm, D2 belgesinin kiralanarak veya devir alınarak kullanılamayacağını açıkça ortaya koymaktadır.
  4. Taşıt Kartı Belgenin Yerini Tutmaz: Taşıt kartı, D2 belgesine sahip bir firmanın, kendi belgesi altına kaydettirdiği araçları gösteren bir belgedir, D2 belgesinin kendisi değildir. Başka bir firmanın taşıt kartını sunmak, o firmanın D2 belgesini kiralamak anlamına gelir ki bu da mevzuata aykırıdır.

Sonuç olarak KİK, ihale üzerinde bırakılan isteklinin D2 Yetki Belgesi şartını sağlamadığını, sunduğu kiralık belgenin geçersiz olduğunu ve teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğini belirterek düzeltici işlem kararı vermiştir.

Analizin Sonucu

Bu karar, özellikle personel ve hasta taşıma ihalelerine katılan firmalar için net bir uyarıdır:

  1. D2/D4 Belgesi Şartı: İdari Şartname'de D2 veya D4 gibi bir yetki belgesi yeterlik kriteri olarak isteniyorsa, bu belgenin mutlaka ihaleye katılan isteklinin kendi adına (veya iş ortaklığıysa ortaklardan biri adına) düzenlenmiş olması gerekir.
  2. Belge Kiralama Geçersizdir: Başka bir firmadan D2 belgesi kiralamak, o firmanın taşıt kartını kullanmak veya bu yönde bir sözleşme sunmak, yeterlik şartını sağlamaz ve teklifin elenmesine neden olur.
  3. Belge Araca Değil, Firmaya Aittir: İdarelerin ve isteklilerin, D2 belgesinin araca değil, "taşımacılık yapma" yeterliğine sahip firmaya verildiğini bilmesi ve değerlendirmelerini buna göre yapması zorunludur.