Giriş

Kamu ihale sürecini başarıyla tamamlayıp sözleşme imzalama aşamasına gelen yüklenicileri, sözleşme imzalamadan önce yerine getirmeleri gereken önemli bir mali yükümlülük bekler: Kamu İhale Kurumu (KİK) payı ödemesi. Bu ödeme, küçük bir orana sahip olsa da, zamanında ve doğru bir şekilde hesaplanıp yatırılmaması, sözleşme imzalanmasına engel olabilir. Peki, bu yasal zorunluluk olan KİK payı tam olarak nedir, hangi tutar üzerinden ve hangi oranla hesaplanır?

 

KİK Payının Yasal Dayanağı ve Oranı

KİK payı, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 53. maddesi ile düzenlenmiştir. Bu madde, Kamu İhale Kurumu'nun gelir kaynaklarını tanımlarken, ihaleyi kazanan yüklenicilerden alınacak paya da yer verir. Kanun, bu payın oranını da net bir şekilde belirlemiştir. Mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde, KİK payı oranı sözleşme bedelinin on binde beşi (%0,05) olarak uygulanır. Bu oran, Kurumun faaliyetlerini finanse etmek ve kamu alım sisteminin düzenli işleyişini sağlamak amacıyla tahsil edilir.

"Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden, bedeli yüzmilyar Türk Lirasını (2025 yılı KİK payı tutarı 5.336.645 TL'dir. 2026 yılı KİK Payı tutarı ise Ocak 2026 ayında Resmi Gazetede  yayımlanacaktır) aşanlar için yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi (İdareler ve noterler bu tutarın yüklenici tarafından Kurum hesaplarına yatırıldığını sözleşmelerin imzalanması aşamasında aramak zorundadır.)"

 

Hesaplamada Hangi Tutar Esas Alınır? En Kritik Detay

KİK payı hesaplamasında en sık yapılan hata, oranın hangi bedel üzerinden uygulanacağının karıştırılmasıdır. KİK payı hesaplanırken dikkate alınması gereken temel tutar, yüklenici ile idare arasında imzalanan sözleşme bedelidir. Ancak burada çok önemli bir ayrım vardır:

  • Katma Değer Vergisi (KDV) Hariç Tutar: KİK payı, sözleşmede yer alan bedelin KDV hariç tutarı üzerinden hesaplanır. İhale teklifleri ve sözleşmeler genellikle KDV hariç bedel üzerinden yapıldığı için bu bedel esas alınır. Yüklenicinin, KDV dahil toplam tahsil edeceği rakam üzerinden hesaplama yapması, fazla ödeme yapmasına neden olacaktır.
  • Keşif Artışları ve Fiyat Farkları: Sözleşme uygulandıktan sonra ortaya çıkabilecek iş artışları (keşif artışı) veya fiyat farkı ödemeleri, başlangıçtaki KİK payı hesabını etkilemez. KİK payı, yalnızca ilk imzalanan sözleşme bedeli üzerinden bir defaya mahsus olarak hesaplanır ve ödenir. Proje devam ederken sözleşme bedeli artsa dahi ek bir KİK payı ödemesi yapılmaz.

 

Adım Adım KİK Payı Hesaplama ve Örnek

KİK payını hesaplamak oldukça basit bir matematiksel işlemdir. Aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

  1. Sözleşme Bedelini Belirleyin: İdare ile imzaladığınız sözleşmenin üzerinde yazan KDV hariç nihai bedeli bulun.
  2. Oranı Uygulayın: Belirlediğiniz bu tutarı on binde beş (0,0005) ile çarpın.
  3. Sonucu Bulun: Elde ettiğiniz sonuç, ödemeniz gereken KİK payı tutarıdır.

Örnek Hesaplama:

Bir yapım işi ihalesini kazandığınızı ve idare ile 10.000.000 TL + KDV bedel üzerinden bir sözleşme imzaladığınızı varsayalım.

  • KDV Hariç Sözleşme Bedeli: 10.000.000 TL
  • KİK Payı Oranı: On binde beş (%0,05), yani 0,0005

Hesaplama:

Bu durumda, yüklenicinin sözleşme imzalamadan önce Kamu İhale Kurumu'nun ilgili banka hesaplarına yatırması gereken tutar 5.000 TL'dir. Bu ödemeye dair banka dekontu, sözleşme imzalanırken idareye sunulmalıdır.

 

Sonuç

KİK payı hesaplaması, kamu ihale sürecinin basit ama kritik bir adımıdır. Hesaplanacak tutarın KDV hariç sözleşme bedeli olduğu ve oranın on binde beş (%0,0005) olduğu unutulmamalıdır. İş artışları veya fiyat farklarının bu ilk hesaplamayı etkilemediğini bilmek de önemlidir.