"Benim Tesisim Yok Ama Kiraladım" Demek Yeterli mi?

Özellikle çamaşır yıkama, yemek üretimi gibi tesis gerektiren işlerde, idareler genellikle "alt yüklenici yasaktır" der. İstekliler ise bu yasağı aşmak için bazen "tesis kiralama sözleşmesi" yaparlar. Ancak bu kiralamanın içeriği, işin kimin tarafından yapıldığını belirler. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak önemlidir. Aşağıda Kamu İhale Kurulu'nun 07.05.2025 tarihli ve 2025/UH.II-1079 sayılı kararı analiz edilmiştir.

Kararın İlgili Kısmı

"...istekli tarafından sunulan sözleşme ve İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatının ihale konusu alanda faaliyette bulunma iznini sağlamayacağı, ...kiralama sözleşmesi ile ihale konusu işin yerine getirilmeye çalışılması durumunun ihale konusu işin yerine getirilmesi sürecinde alt yüklenici çalıştırılması gerekliliğini doğuracağı..."

İsteklinin Yöntemi: Kapasite Kiralama

Çamaşır yıkama ihalesinde istekli, kendisine ait bir çamaşırhanesi ve ruhsatı olmadığı için, ruhsatlı başka bir firmanın tesisinden "günlük 6.800 kg kapasite kiralama" sözleşmesi yapmıştır. Sözleşmeye göre, personel, deterjan, enerji ve makine kullanımı tesis sahibine aittir; istekli sadece yıkanmış çamaşırı alıp teslim edecektir.

Kamu İhale Kurulu'nun "Fiili Alt Yüklenicilik" Tespiti

Kurul, sunulan sözleşmeyi incelediğinde, işin aslında tesis sahibi firma tarafından yapıldığını, ihaleyi kazanan isteklinin sadece bir aracı gibi davrandığını tespit etmiştir. İhale dokümanında "alt yüklenici yasaktır" hükmü ve "isteklinin kendi adına ruhsatı olmalı" şartı varken, bu şekilde bir kiralama (hizmet satın alma) modeli mevzuata aykırı bulunmuştur.

Kurul, isteklinin kendi adına düzenlenmiş bir ruhsatı olmadığını ve yaptığı sözleşmenin aslında bir alt yüklenicilik ilişkisi olduğunu belirterek teklifini elemiştir.

 

Analizin Sonucu

Hizmet ihalelerinde tesis yeterliliği konusunda şunlara dikkat edilmelidir:

  • Gerçek Kiralama: Eğer bir tesis kiralıyorsanız, o tesisi kendi personelinizle ve kendi yönetiminizle işletmelisiniz.
  • Hizmet Satın Alma: Eğer personel, malzeme ve yönetim mülk sahibindeyse, bu bir kiralama değil, "hizmet satın alma" (alt yüklenicilik) işlemidir. Alt yüklenici yasağı varsa bu yöntemle ihaleye girilemez.
  • Ruhsat Sahibi: Ruhsat, işleteni gösterir. Tesis kiralansa bile işletme ruhsatının ihaleye giren firma adına olması veya devredilmesi gerekebilir.