Proje "Teras Çatı", Mahal Listesi "Ahşap Çatı" Diyor: Yüklenici Hangisini Yapmak Zorunda?

Anahtar teslim götürü bedel sözleşmelerde, ihale dokümanını oluşturan belgeler (proje, mahal listesi, teknik şartname) arasındaki çelişkiler, ciddi mali ve hukuki anlaşmazlıklara yol açmaktadır. Yüklenicinin hangi belgeye göre teklif verdiği ve imalatı hangisine göre yapması gerektiği, sözleşme bedelinin neleri kapsadığı tartışmalarının temelini oluşturur. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, dokümanlar arası çelişkilerde yasal pozisyonunuzu güçlendirmenizi sağlar. Bu analizde, Yüksek Fen Kurulu'nun 12.01.2022 tarihli ve 2022/07 sayılı Görüşü üzerinden bu yaygın sorunu ele alıyoruz.

Kararın İlgili Kısmı

"...sözleşmenin 8 inci maddesine göre uygulama projesinin mahal listesinin üzerinde yer aldığı, mahal listesinin uygulama projesine aykırılık teşkil etmesi halinde uygulama projelerine göre işlem tesis edileceğinden uygulama projesinde yer alan açık teras çatıya ait imalatların sözleşme bedeline dâhil olduğu..."

Çatı Projesindeki Net Çelişki

Anahtar teslim götürü bedel usulüyle ihale edilen bir galericiler sitesi yapım işinde, idare ve yüklenici arasında çatı imalatı konusunda anlaşmazlık çıkmıştır. Sorunun kaynağı şudur:

  • Uygulama Projeleri: Mimari uygulama projesi, çatı planları ve kesitler, net bir şekilde "teras çatı" göstermekte ve buna uygun su yalıtımı detayları vermektedir.
  • Mahal Listesi: Mahal listesi ve yaklaşık maliyet pursantaj tablosu ise "ahşap oturtma çatı", "sac ile çatı örtüsü" ve "çatı arasına camyünü serilmesi" gibi imalatları listelemektedir.

Yüklenici "Projeye Uyarım" Derken, İdare "Mahal Listesi" Diyor

Yüklenici, teklifini ihaleye esas uygulama projelerine göre verdiğini ve sözleşme eklerindeki öncelik sıralaması (Sözleşme Md. 8.2.1) gereği üst sırada olan uygulama projesindeki "teras çatı" imalatını yapması gerektiğini savunmuştur. İdare ise, bölgedeki kış şartlarını ve kar yükünü gerekçe göstererek mahal listesinde ve yaklaşık maliyette yer alan "ahşap oturtma çatı" imalatının yapılmasını istemiştir.

YFK: "Esas Olan Uygulama Projesidir"

Yüksek Fen Kurulu, konuyu sözleşmenin 8. maddesinde düzenlenen "ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması" çerçevesinde çözmüştür. Bu sıralamaya göre "Uygulama Projesi" 4. sırada, "Mahal Listesi" ise 5. sırada yer almaktadır. YFK, belgeler arasında çelişki olması halinde üst sıradaki belgenin esas alınacağını belirtmiştir. Yükleniciler tekliflerini uygulama projeleri ve mahal listelerine dayalı olarak verirler, ancak yaklaşık maliyet gizli bir belgedir ve teklif buna göre verilmez. Bu nedenle, sözleşme bedeline dahil olan imalatın, üst sırada yer alan uygulama projesindeki "teras çatı" olduğuna karar verilmiştir.

Analizin Sonucu

YFK, uygulama projesindeki "teras çatı" imalatının sözleşme bedeline dahil olduğuna hükmetmiştir. Kurul, şu önemli tespiti de eklemiştir:

  • İdareler için ders: Eğer idare, kış şartları vb. teknik gerekçelerle projedeki teras çatı yerine mahal listesindeki "ahşap oturtma çatı" imalatının yapılmasını istiyorsa, bu bir proje değişikliği sayılır. İdare, YİGŞ Md. 12 uyarınca proje değişikliği yapma yetkisine sahiptir; ancak bu durumda, teras çatı imalatı "iş eksilişi", ahşap çatı imalatı ise "iş artışı" olarak değerlendirilmeli ve bedeli YİGŞ Md. 22'ye göre hesaplanarak yükleniciye ödenmelidir.
  • Yükleniciler için ders: Proje ile mahal listesi arasında çelişki olduğunda, sözleşmedeki öncelik sıralamasına (genellikle proje > mahal listesi) güvenilmelidir. Sözleşme bedeli, üst sıradaki belgeye göre belirlenir. İdare, alt sıradaki belgenin uygulanmasını isterse, bu durum iş artışı/eksilişi olarak ele alınmalı ve yeni fiyat tespiti talep edilmelidir.