Şantiye Defteri Nasıl Tutulur? Kimler İmzalamalı?

Bir inşaat projesinde yıllar sonra bir ihtilaf çıktığında (örneğin; "o gün hava yağmurlu muydu?", "beton ne zaman döküldü?", "kaç işçi çalışıyordu?"), mahkemelerin ve bilirkişilerin baktığı ilk belge **"Şantiye Defteri"**dir (Günlük Defter). Bu defter, şantiyenin hafızası ve en güçlü hukuki delilidir.

Peki, bu kadar önemli bir belge nasıl tutulmalı? Kimler imzalamalı?

Şantiye Defterinde Neler Yazar?

Yapım İşleri Genel Şartnamesi'ne göre şantiye defteri günü gününe tutulmalıdır. İçeriğinde şunlar yer alır:

  1. Hava Durumu: O günkü hava (Açık, yağmurlu, kar yağışlı vb.) ve sıcaklık (Min/Max). Bu, süre uzatımı taleplerinde kritik kanıttır.
  2. Yapılan İşler: O gün hangi imalatların yapıldığı (Örn: 2. Kat kolon betonu döküldü, A blok sıvası yapıldı).
  3. Personel ve Makine: Şantiyede kaç teknik personel, kaç işçi (usta, düz işçi) ve hangi iş makinelerinin çalıştığı.
  4. Gelen Malzeme: Şantiyeye giren önemli malzemeler (Demir, çimento vb.).
  5. Talimatlar: Yapı denetim görevlisinin o gün verdiği sözlü talimatların özeti.

Kimler İmzalar?

Şantiye defteri, karşılıklı imza altına alınan bir tutanaktır.

  • Yüklenici Tarafı: Şantiye Şefi veya yetkili vekili imzalar.
  • İdare Tarafı: Yapı Denetim Görevlisi (Kontrol Mühendisi) imzalar.

Defterin her sayfası numaralı ve İdarece mühürlü olmalıdır. İmzalanan sayfaların bir kopyası (nüshası) Yüklenicide, aslı veya diğer kopyası İdarede (Yapı Denetim'de) kalır.

İhtirazi Kayıt (Şerh) Koymak

Eğer Yapı Denetim Görevlisi deftere sizin kabul etmediğiniz bir şey yazarsa (Örn: "Bugün çalışma yapılmadı" yazdı ama siz çalıştınız), defteri "İhtirazi Kayıtla" (şerh düşerek) imzalamalısınız.

Şerh düştükten sonra 10 gün içinde İdareye yazılı bir dilekçe ile neden itiraz ettiğinizi bildirmelisiniz. Eğer şerh düşmeden imzalarsanız, defterde yazılanları kabul etmiş sayılırsınız ve sonradan itiraz edemezsiniz.

Ataşman ve Röleve Defterleri

Şantiye defteri dışında, yapılan işlerin ölçümlerinin, yer altında kalan (kapanan) imalatların çizimlerinin ve metraj hesaplarının tutulduğu Ataşman Defteri ve Röleve Defteri de tutulmalıdır. Bunlar hakedişin temelini oluşturur.

Sonuç

Şantiye defteri, "angarya" bir iş değil, yüklenicinin sigortasıdır. İdarenin haksız yere ceza kesmesini, süre uzatımı vermemesini veya yapılan işi inkar etmesini önlemenin tek yolu, o günün şartlarını bu deftere günü gününe yazmak ve imzalamaktır. Defteri tutulmayan veya eksik tutulan bir şantiyede, yüklenici hak iddia etmekte zorlanır.