Pilot Ortak ve Özel Ortak Arasındaki Farklar ve Sorumluluklar

İş ortaklığı, bir gemiye benzer. Bu geminin bir kaptanı (pilot ortak) ve mürettebatı (özel ortaklar) vardır. Ancak gemi batarsa, sadece kaptan değil herkes sorumlu olur. Kamu ihalelerinde kurulan ortaklıklarda pilot ve özel ortak arasındaki ilişki, hem yetki hem de sorumluluk açısından ince çizgilerle belirlenmiştir.

  1. Tanımlar ve Seçim

Pilot ortak, iş ortaklığında en yüksek hisseye sahip olan ortaktır. İdare nezdinde ortaklığı temsil etmeye, yazışmaları yapmaya ve süreci yönetmeye tam yetkilidir. Özel ortaklar ise pilot dışındaki diğer ortaklardır. Yönetime katılabilirler ancak resmi temsilde pilot ortağın öncülüğünde hareket ederler. Eğer ortakların hisseleri eşitse, ortaklar kendi aralarında birini pilot olarak seçmek zorundadır. Bu noktada, ihale mevzuatında iş ortaklığına yönelik düzenlemeler ile Borçlar Kanununda iş ortaklığına yönelik düzenlemelerin tam uyumlu olmadığını ifade etmek durumundayız.

  1. Yeterlilik Farkları

İhaleye girerken aranan iş deneyim belgesi tutarını sağlama konusunda roller keskindir. Pilot ortağın, istenen belgenin asgari olarak büyük bir kısmını (genellikle %80) tek başına sağlaması gerekir. Özel ortakların ise daha düşük bir oranı (genellikle %20) sağlamaları yeterlidir. Pilot ortak güçlü değilse, özel ortakların gücü ne olursa olsun o ortaklık ihaleye giremez.

  1. Sorumluluk: Fark Yok!

En çok yanılgıya düşülen nokta burasıdır. Özel ortaklar bazen hisseleri oranında sorumlu olduklarını düşünebilirler. Ancak kanuna göre tüm ortaklar, işin yapılmasından, gecikmesinden, cezalardan ve kamu zararından müştereken ve müteselsilen sorumludur. İdare, zararın tamamını dilerse büyük hisseli pilottan, dilerse küçük hisseli özel ortaktan tahsil edebilir.

  1. Temsil ve İdare ile İlişkiler

Tebligatlar pilot ortağa yapılır ve tüm ortaklara yapılmış sayılır. Hakediş ödemeleri genellikle ortaklığın hesabına veya pilot ortağın yetkili kılındığı hesaba yapılır. Pilot ortağın değişmesi zorunlu haller dışında mümkün değildir, ancak özel ortaklar izinle değişebilir.

Sonuç

Pilot ortak olmak yetki, özel ortak olmak destek anlamına gelse de, konu sorumluluk olduğunda herkes eşittir. Özel ortak olarak bir yapıya girerken, pilot ortağın o işi bitirebilecek kapasitede olduğundan emin olmak gerekir. Çünkü pilot gemiyi batırırsa, borçları diğer ortaklar da ödemek zorunda kalabilir.