Nakliye Formülü ve Analizlerde Nakliye Hesabı

Kamu ihalelerinde, özellikle altyapı, yol ve hafriyat işlerinde maliyetin büyük bir kısmını nakliye kalemleri oluşturur. Bir malzemenin ocaktan şantiyeye veya kazıdan döküm sahasına taşınması, teknik bir formülle hesaplanır. Ancak bu formül, sadece mesafeyi değil, yolun cinsini, eğimini ve taşıma aracının kapasitesini de içerir.

Yeni birim fiyat yapılması gereken durumlarda veya aşırı düşük teklif sorgulamalarında nakliye hesabının doğru yapılması hayati önem taşır. İşte nakliye formülünün matematiği.

Genel Nakliye Formülü Nedir?

Kamu ihale mevzuatında ve ilgili bakanlık rayiçlerinde nakliye hesabı belirli bir formüle dayanır. Bu formülde nakliye birim fiyatı hesaplanırken taşıma katsayısı ve mesafe gibi değişkenler kullanılır.

Genel olarak formül, taşıma mesafesine ve yolun durumuna göre belirlenen katsayıların çarpımıyla elde edilir. Burada yolun düz, eğimli, ham veya asfalt olması, kullanılacak katsayıyı doğrudan etkiler. Ayrıca taşıtın tipi ve kapasitesi de formülde "K" katsayısı olarak yer alır.

Mesafe arttıkça formülün yapısı değişebilir. Belirli bir kilometrenin altındaki taşımalar ile uzun mesafe taşımaları için farklı hesaplama yöntemleri kullanılır.

Analizlerde Nakliye Nasıl Gösterilir?

Bir iş kaleminin analizi yapılırken nakliye bedeli, malzeme bedelinden ayrı bir satır olarak gösterilmelidir. Genellikle sıralama şu şekildedir: önce malzemenin ocak başındaki fiyatı (hazırlama ve yükleme), ardından nakliye mesafesi ve formülle hesaplanan nakliye tutarı, son olarak da boşaltma ve figüre bedeli eklenir. Bu kalemlerin toplamı, malzemenin şantiye teslim fiyatını oluşturur.

2026 Yılında Nakliye Rayiçleri

2026 yılı analizlerinde, özellikle akaryakıt fiyatlarındaki değişimler nedeniyle nakliye formüllerindeki katsayıların güncellenmesi beklenmektedir. İdareler, sözleşme sürecinde yeni birim fiyat yaparken güncel yılın rayiçlerini ve o yıla ait nakliye formüllerini kullanmak durumundadır.

Mesafe (M) Nasıl Tespit Edilir?

Nakliye hesabındaki en kritik konulardan biri mesafenin tespitidir. Eğer malzeme ocağının yeri ihale dokümanında belirtilmişse, idarece belirlenen bu mesafe esas alınır. Ancak ocak yeri belli değilse veya yüklenici kendi bulduğu bir ocağı kullanacaksa, fiili mesafe üzerinden tutanak tutularak hesaplama yapılır. Ancak bu durumda ödenecek nakliye tutarı, idarenin onayladığı en yakın ve uygun ocağın mesafesinden fazla olamaz.

Sonuç

Nakliye hesabı, basit bir kilometre ve yakıt çarpımı değildir. Resmi formüllere ve bakanlık pozlarına dayalı teknik bir hesaplamadır. Özellikle aşırı düşük teklif savunmalarında nakliye analizinin formüle uygun yapılmaması, teklifin doğrudan reddedilmesine neden olabilir.