Avans Nedir? Avans Mahsubu Nedir?

Kamu ihalelerinde, özellikle büyük yapım işlerinde yüklenicinin finansman ihtiyacını karşılamak için sözleşme bedelinin belirli bir oranında avans verilebilir. Ancak bu para hibe değildir; iş yapıldıkça hakedişlerden taksit taksit geri alınır. Bu işleme "avans mahsubu" denir.

Peki, her hakedişten ne kadar kesilir? Avans borcu ne zaman biter? İşte hesaplama mantığı.

Avans Nasıl Verilir?

İdare, yükleniciden bir avans teminat mektubu alır ve karşılığında belirlenen orandaki, bu sözleşme bedelinin en fazla % 30’u oranındadır, nakit avansı yüklenicinin hesabına yatırır.

Mahsup (Geri Kesme) Formülü. Avans Mahsup Oranı Nedir?

Avansın geri alınması, genellikle ilk hakedişten itibaren başlar ve sözleşmede belirlenen oranda her hakedişten kesilerek devam eder. Bu oran ise avans verilme oranının yüzde elli fazlasıdır.

Kesinti tutarı, o hakedişte yapılan iş tutarı ile belirlenen mahsup oranının çarpılmasıyla bulunur. Mahsup oranı, genellikle avansın verildiği orandan daha yüksek belirlenir ki iş bitmeden avans borcu tamamen kapanabilsin.

Örneğin, sözleşmede avansın her hakedişten belirli bir yüzde oranında kesileceği belirtilmişse, o ay ne kadar iş yaptıysanız o tutarın ilgili yüzdesi avans borcunuza sayılmak üzere kesilir.

Avans Teminat Mektubunun İadesi

Yüklenici hakedişten avans borcunu ödedikçe, idareye verdiği avans teminat mektubunu da kısım kısım iade alabilir. Kesilen tutar kadar teminat mektubu serbest bırakılır veya mektup tutarı düşürülür.

Fiyat Farkı ve Avans

Avans verilen işlerde fiyat farkı hesabı da değişir. Yüklenici, aldığı avans tutarı kadar kısmı devletin sağladığı finansmanla yaptığı için, o kısım için fiyat farkı alamaz. Fiyat farkı formülünde avans mahsup oranı düşülerek hesaplama yapılır. Bu nedenle avans almak, nakit akışı sağlasa da fiyat farkı gelirini bir miktar düşürür.

Sonuç

Avans mahsubu, hakedişin kesintiler bölümündeki en büyük kalemlerden biridir. Yükleniciler, nakit akışlarını planlarken yapılan işin tamamının ceplerine girmeyeceğini, avans kesintisi sonrası ele geçecek net tutarı dikkate almaları gerektiğini unutmamalıdır.