İş Deneyim Belgesi Güncelleme: Katsayılar ve Endeksler Nasıl Kullanılır?

Kamu ihalelerinde kullanılan iş deneyim belgeleri, tıpkı bankadaki vadeli hesaplar gibi zamanla değer kazanır. 2015 yılında 1 Milyon TL bedelle bitirdiğiniz bir iş, 2026 yılına gelindiğinde enflasyon ve ekonomik koşullar nedeniyle çok daha yüksek bir parasal karşılığa ulaşır. İdareler, ihalelerde yeterliliğinizi ölçerken belgenin üzerindeki eski tutarı değil, bugüne uyarlanmış "güncel tutarı" dikkate alır.

Bu makalede, iş deneyim belgelerinin nasıl güncellendiğini, hangi endekslerin kullanıldığını ve hesaplamada yapılan kritik hataları ele alacağız.

Bu konuyla ilgili sitemizde yayımlanan, Dr. Ferhat Gündüz'ün kaleme aldığı https://www.yakadanismanlik.com/makaleler/is-deneyim-is-bitirme-belgesinin-guncellenmesi adlı makaleye de göz atılabilir.

Neden Güncelleme Yapılır?

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, firmaların ekonomik ve mali güçlerini güncel piyasa koşullarına göre ölçmeyi hedefler. 10 yıl önceki 1 Milyon TL ile bugünün 1 Milyon TL'si aynı satın alma gücüne ve teknik kapasiteye işaret etmez. Bu nedenle Kamu İhale Kurumu (KİK), belgelerin üzerindeki tutarların ihalenin yapıldığı tarihe taşınmasını sağlayan bir güncelleme mekanizması kurmuştur.

Güncelleme Nasıl Yapılır? (Temel Mantık)

Güncelleme işlemi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay yayınlanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) kullanılarak yapılır.

Ancak burada hangi tarihteki endeksin kullanılacağı, işin kamu ihale kanunu veya devlet ihale kanunu kapsamında olup olmadığına göre değişmektedir.

Kritik Tarihler: Hangi Endeks Baz Alınır?

Güncelleme yapılırken iki temel tarih arasındaki endeks değişimi (katsayı) hesaplanır:

    • 2886 sayılı Kanun Kapsamında ise; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan yıldan bir önceki yılın aralık ayına ait endeks / ilk ilan veya davet tarihinin içinde olduğu aydan bir önceki aya ait endeks oranı
    • 4734 sayılı Kanun Kapsamında ise; ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeks / ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeks  oranı

Bu iki endeks birbirine bölünerek bir Katsayı elde edilir. Belge tutarı bu katsayı ile çarpılarak güncel değer bulunur.

Yabancı Para (Döviz) Cinsinden Belgeler

Eğer yurt dışında veya döviz üzerinden sözleşmeye bağlanmış bir iş bitirdiyseniz, güncelleme yöntemi farklıdır. Burada Yİ-ÜFE yerine Döviz Kurları devreye girer.

Belge tutarı, ihalenin ilk ilan tarihindeki TCMB döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Ayrıca bir endeks güncellemesi yapılmaz; kur farkı zaten güncellemeyi sağlamış kabul edilir.

İdarelerin ve İsteklilerin Dikkat Etmesi Gerekenler

  • Doğru Endeks Seçimi: TÜİK bazen endeks serilerinde (2003=100 gibi) değişiklik yapabilir. Hesaplama yapılırken doğru tablonun ve doğru serinin kullanılması şarttır.
  • Alt Yüklenici Belgeleri: Taşeronların iş bitirme belgeleri güncellenirken, ana yüklenicinin sözleşme tarihi değil, alt yüklenici sözleşmesinin yapıldığı tarih esas alınır.
  • EKAP Otomasyonu: Günümüzde EKAP üzerinden ihale dosyasını indirdiğinizde ve belgenizi seçtiğinizde, sistem bu güncellemeyi otomatik olarak yapar. Ancak manuel hesaplama yaparak "sınırda kalan" yeterliliklerinizi kontrol etmeniz stratejik bir hamledir.

Sonuç

Elinizdeki eski tarihli bir iş bitirme belgesi, doğru güncellemeyle bugün devasa projelerin kapısını açabilir. Ancak yanlış endeksle yapılan bir hesaplama, ihaleye girip girmeme kararınızı hatalı vermenize neden olabilir. Güncel Yİ-ÜFE endeksleri ve 2025 katsayıları ile belgenizin bugünkü tam değerini öğrenmek için Yaka Danışmanlık uzmanlarından destek alabilirsiniz.