Fiyat Farkı Kümülatif mi Hesaplanır?

Kamu ihalelerinde fiyat farkı hesaplamasıyla ilgili en büyük şehir efsanelerinden biri "kümülatif hesap" kavramıdır. Birçok yüklenici, fiyat farkının her ay bir önceki ayın üzerine eklenerek, birikimli bir şekilde arttığını düşünür. Ancak mevzuatın ve matematiğin gerçeği farklıdır.

Yanlış Bilinen: Kümülatif Artış

Genel kanı, aylık zamların üst üste eklenerek hesaplanması gerektiği yönündedir. Ancak bu mantık, bileşik faiz hesabıdır ve kamu ihale mevzuatındaki fiyat farkı hesabında geçerli değildir.

Doğru Olan: Bağımsız Aylık Hesap

Fiyat farkı esaslarına göre hesaplama aydan aya bağımsız yapılır. Formül, o ay yapılan imalatın tutarı ile o ayın endeksi ve ihale tarihindeki temel endeks arasındaki ilişkiye dayanır.

Yani, Şubat ayı fiyat farkını hesaplarken; Ocak ayında ne kadar fiyat farkı aldığınızın veya Ocak ayında endeksin ne olduğunun bir önemi yoktur. Hesap, doğrudan Şubat ayı endeksi ile Temel Endeks arasındaki oran üzerinden yapılır.

Bu yöntem, o ay yapılan işi doğrudan o ayın güncel fiyat seviyesine getirir. Aradaki aylardaki dalgalanmalar o ay yapılan işin fiyat farkını etkilemez.

Toplam Fiyat Farkı Nasıl Bulunur?

Projenin sonuna gelindiğinde toplam fiyat farkı, her bir hakedişte hesaplanan fiyat farkı tutarlarının toplanmasıyla bulunur. Her hakedişin hesabı kendi içinde yapılır ve toplanır. Bir hakedişin sonucu, diğer hakedişin formülünü etkilemez.

İstisna: Geçmişe Dönük Düzeltmeler

Eğer önceki aylarda yapılmış bir imalatın metrajı sonradan artarsa veya kesin hesapta fark çıkarsa, o artış miktarı imalatın yapıldığı ayın endeksiyle hesaplanır. Burada geriye dönük bir işlem yapılır ama bu da kümülatif formül değildir, sadece geçmiş ayın hesabının güncellenmesidir.

Sonuç

Fiyat farkı biriken değil, anlık durumu yansıtan bir hesaplamadır. Her hakedişte, o ayki piyasa koşulları ile ihale tarihindeki koşullar kıyaslanır ve aradaki fark ödenir. Bu nedenle hesaplamalarda geçmiş aylara değil, işin yapıldığı ayın endeksine bakmak doğrudur.