Görevden Ayrılan Şantiye Şefi İş Deneyim Belgesi İsteyebilir mi?

İnşaat sektöründe projeler bazen yıllar sürer. Bu süreçte şantiye şeflerinin iş değişikliği yapması, istifa etmesi veya görevden alınması sıkça karşılaşılan bir durumdur. Peki, bir projede aylarca veya yıllarca emek veren bir şantiye şefi, iş bitmeden görevden ayrılırsa o projedeki tecrübesini belgeleyebilir mi?

Kamu İhale Mevzuatı, teknik personelin (mühendis ve mimar) belge alabilmesi için çok net bir sınır çizer. Bu sınır, çoğu zaman hayal kırıklığı yaratsa da kanuni bir zorunluluktur.

Altın Kural: %80 Tamamlama Şartı

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin 44. maddesi, şantiye şeflerinin (veya kontrol mühendislerinin) "İş Denetleme Belgesi" alabilmesi için tek ve kesin bir şart koşar:

"İlk sözleşme bedelinin en az %80’i oranında fiilen görev yapmış olmak."

Bu şu anlama gelir: Eğer bir proje 100 Milyon TL bedelle ihale edildiyse, şantiye şefinin bu projenin en az 80 Milyon TL'lik kısmının yapımı sırasında fiilen işin başında olması, SGK kayıtlarının ve teknik personel bildirimlerinin bu süreyi kapsaması gerekir.

İş Bitmeden Ayrılanların Durumu

Bu kurala göre;

  • Senaryo A: Projenin %50'sine gelindiğinde istifa eden veya işten çıkarılan bir şantiye şefi, ne kadar çalışmış olursa olsun hiçbir şekilde iş deneyim belgesi alamaz.
  • Senaryo B: Projenin %85'ine gelindiğinde ayrılan bir şantiye şefi, işin sonunu (geçici kabulü) beklemek şartıyla, görev yaptığı kısım için belge almaya hak kazanır.

Yani, kritik eşik %80'dir. Bu oranın altında kalan çalışmalar, ihale mevzuatı açısından "deneyim" olarak belgelendirilemez.

Neden Böyle Bir Kural Var?

Kanun koyucu, bir mühendisin "işi bitirebilme" yeteneğini ölçmek ister. Bir işin sadece temelini atıp ayrılan veya yarısında bırakan bir teknik personelin, o işin tamamına hakim olduğu varsayılmaz. Bu nedenle belgelendirme için işin büyük çoğunluğunun (%80 ve üzeri) tek bir teknik personelin sorumluluğunda geçmesi aranır.

İstisnalar Var mı?

Mevzuatta bu kuralın çok sınırlı istisnaları vardır:

  • İşin Tasfiyesi veya Feshi: Eğer iş, yükleniciden kaynaklanmayan nedenlerle (örneğin idarenin ödeneği kesmesi) %80 seviyesine gelmeden tasfiye edilirse, o ana kadar çalışan şantiye şefine (görev yaptığı oran kadar) belge verilebilir. Ancak yüklenicinin kusuruyla feshedilen işlerde bu hak genellikle verilmez.

Başvuru Süreci

Eğer %80 şartını sağladıktan sonra ayrıldıysanız, işin Geçici Kabulü yapıldıktan sonra İdareye başvurarak belgenizi talep edebilirsiniz. Ayrılmış olmanız hakkınızın kaybolduğu anlamına gelmez; önemli olan "fiilen görev yapılan sürenin" işin toplam parasal tutarının %80'ini karşılamasıdır.

Sonuç

Şantiye şefleri için kariyer planlaması yaparken en kritik nokta, projenin ilerleme yüzdesidir. Bir projeden %80 seviyesine gelmeden ayrılmak, o projeden elde edilecek milyonlarca liralık "İş Denetleme Belgesi"nin çöpe gitmesi demektir. Bu nedenle iş değişikliklerinde hakediş raporlarının ve kümülatif toplamların dikkatlice incelenmesi, gelecekteki müteahhitlik hedefleri için hayati önem taşır.