Meslek Odası Tarifeleri ve Kamu İhale Mevzuatı Çatışması

Mühendislik ve mimarlık gibi teknik hizmet alımlarında, ilgili meslek odaları her yıl asgari ücret tarifeleri yayımlamaktadır. Ancak bu tarifelerin Kamu İhale Kanunu'na göre yapılan ihalelerde bağlayıcılığı, ihale dokümanında açıkça belirtilip belirtilmediğine göre değişmektedir. Bu tür karmaşık ihale, sözleşme ve hakediş sorunlarınızda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için Yaka Danışmanlık uzmanlığından destek almak, firmanızın menfaatlerini koruyacaktır. Aşağıda Kamu İhale Kurulu'nun 30.04.2025 tarihli ve 2025/UH.I-1005 sayılı kararı analiz edilmiştir.

Kararın İlgili Kısmı

"...tekliflerin değerlendirilmesinde ihale dokümanında yazılı hususların esas alınması gerektiği değerlendirilmiş, ihale dokümanında yapılan incelemede teklif edilmesi gereken asgari tutara ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadığı anlaşılmış, başvuru sahibi tarafından sunulan teklifin ihale dokümanına aykırılık teşkil etmediği..."

İsteklinin "Tarife Altı Teklif" İtirazı

Orman yangın emniyet yolları planlama ihalesinde bir istekli, teklifinin idare tarafından değerlendirme dışı bırakılmasına itiraz etmiştir. İdare, isteklinin teklifinin Orman Mühendisleri Odası tarafından yayımlanan 2025 yılı asgari ücret tarifesinin altında kaldığını gerekçe göstererek teklifi reddetmiştir. İstekli ise ihale dokümanında böyle bir zorunluluk bulunmadığını ve 4734 sayılı Kanun'a göre teklifinin geçerli sayılması gerektiğini savunmuştur.

İdarenin "Oda Mevzuatı" Savunması

İdare, 5531 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelikler gereği meslek mensuplarının oda tarafından belirlenen asgari ücretin altında iş kabul edemeyeceğini, bu durumun disiplin suçu oluşturduğunu belirtmiştir. Bu gerekçeyle, tarife altındaki teklifleri, ilgili meslek kanununa aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakmıştır.

Kamu İhale Kurulu'nun "İhale Dokümanı Önceliği" Kararı

Kurul, yaptığı incelemede Orman Mühendisleri Odası'nın bir tarife yayımladığını tespit etmiştir. Ancak Kurul, kamu ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesinin sadece ihale dokümanında (İdari Şartname, Teknik Şartname) yer alan kurallara göre yapılması gerektiğinin altını çizmiştir. İncelemeye konu ihalenin dokümanında, isteklilerin asgari ücret tarifesine uymak zorunda olduğuna dair bir düzenleme bulunmadığı görülmüştür. Bu nedenle Kurul, meslek odası tarifesinin altında teklif verilmesinin, ihale dokümanında açıkça düzenlenmediği sürece teklifin reddedilmesi için geçerli bir sebep olamayacağına hükmetmiş ve isteklinin teklifinin değerlendirmeye alınmasına karar vermiştir.

 

Analizin Sonucu

Bu karar, kamu ihalelerinde hiyerarşiyi netleştirmektedir:

  • Dokümanın Bağlayıcılığı: İhale dokümanında açıkça "ilgili meslek odası asgari ücret tarifesinin altında teklif verilemez" hükmü yoksa, idareler re'sen bu gerekçeyle teklif eleyemez.
  • İdarelerin Sorumluluğu: İdareler, eğer asgari tarife şartını uygulamak istiyorlarsa, bunu İdari Şartname'de açıkça belirtmek zorundadır.
  • İsteklilerin Hakkı: İstekliler, ihale dokümanında yer almayan dış mevzuat kısıtlamaları nedeniyle elendiklerinde, KİK nezdinde hak arama yoluna gidebilirler.